Ballonvaren in absolute stilte

Tekst en Foto's: Bennie Bos

 
    

De mens heeft altijd gedroomd om te kunnen vliegen. Op 21 November 1783 bereikten de gebroeders Montgolfier een doorbraak en veranderden deze droom in werkelijkheid door als eerste mensen de aarde te verlaten en het luchtruim te kiezen waarmee ze geschiedenis schreven. De afgelopen 10, 15 jaar hebben al

veel Nederlanders een vaart mogen maken met een hetelucht ballon. Heel weinig mensen hebben het ultieme genot mogen proeven van een heuse gasballonvaart. Met grote trots kan ik vertellen dat ik ben toegetreden tot de kleine groep Nederlanders die gevaren heeft in absolute stilte. Op 16 mei maakte ik, Bennie Bos, mijn eerste gasballonvaart. 10 jaar en 11 dagen na mijn eerste heteluchtballonvaart mocht ook ik proeven aan de hobby van Jan en Nini Boesman, het luchtruim doorkruizen onder een grote zak vol waterstofgas. Een dag daarvoor ontving ik een SMSje van Rainer Herkenhoff, gasballonvaarder uit Duitsland. Het luidde: "Bennie, Ruf mich doch mal an !!!!". Het gesprek wat toen volgde, deed mijn hart even overslaan. Men wilde de volgende dag met 2 gasballonnen starten en één plekje in de mand droeg mijn naam. Een uitnodiging om mee te varen, een fantastische verrassing. We zouden starten rond

15.00 uur, dus midden overdag, zeer geschikt voor foto's. Ria ging direct enthousiast aan het bakken en maakte een heerlijke boterkoek. Verhongeren zouden we niet op onze lange tocht. Ondanks het spannende vooruitzicht sliep ik geweldig. Tijdens mijn ritje naar het Teutoburger Wald speelde er een nummer op de

radio: "Veruckte jungs machen sachen die andere jungs nicht machen", ik voelde me behoorlijk rebels. Ik arriveerde rond 12 uur, 3 uur voor de start. "Waarom zo vroeg ?" zou je zeggen. Beide ballonnen waren van het type "met net" en die vergen aanmerkelijk meer opbouwtijd dan de "netlozen". Allereerst word de ballon zo uitgespreid dat de ventielopening midden bovenop ligt. In het ventielgat wordt (in ons geval) het houten ventiel gemonteerd met rubbers en vleugelmoeren. Dan wordt het net uitgespreid en door een aantal mensen over de platte ballon heengetrokken. Het net verloopt in "wiebertjes" vorm en toen het vullen van de ballon begon en naarmate de ballon hoger kwam moesten alle 96 zandzakken naar een volgend en lager gelegen "wiebertje" punt worden gezet. De twee kleuren op de knooppunten kwamen goed van pas. De commando's waren simpel, "alles naar rood, alles

naar blauw". Na enig zweten en zere handen stond onze "Karstadt" ballon fier overeind en kon de mand er onder worden geknoopt. We zouden met 5 personen in het kleine mandje, we hadden echter ruimte zat want gasflessen heb je immers niet nodig in een gasballon en ook al de persoonlijke spullen zoals rugzakken werden

allemaal met carabiners aan de buitenkant gehangen. In mijn rugzak 2 digitale camera's (er zou er maar eens ééntje stuk gaan), flesjes drinken en hapklare crackers. De boterkoek legde ik netjes bovenop het grote sleeptouw wat ook buiten de mand hing. Het waterstof gas wat nodig was om de 2 ballonnen met elk een inhoud van 1000m3 te vullen kwam uit de speciaal bestelde gaswagen. Normaal gesproken staan er hier op het veld 3 grote aanhangers vol met gele gascilinders. Deze worden door de gasboer regelmatig gevuld zodat er in principe elke week met 3 gasballons gestart kan worden. De gele gascilinders waren nu echter weg voor de TUV keuring en zodoende moest er nu direct uit de gaswagen getankt worden. Nadat we ook gezamenlijk de andere ballon hadden opgebouwd, liep de klok inmiddels tegen 15.00 uur en konden we vertrekken. De “Iserlohner” naast ons schoot snel omhoog om

geen problemen te krijgen met de omliggende bossen, er stond aan de grond immers nogal wat wind. Ook wij werden licht afgewogen zodat een snelle start gewaarborgd was. Zonder ook maar het minste geluid verhief onze ballon zich van onze planeet en voelde ik me de koning te rijk. Wat een heerlijk gevoel.

    

     

Iedereen aan boord hield zijn mond en genoot van dit rijke moment. Op 300 meter hoogte gaf Suzie de eerste reactie, “Mein Got . . . . ist das SUPER”, ist ja echt geil” Ja, zo zeggen die Duitsers dat, kan ik ook niet helpen !! Met een absolute innerlijke rust genoot ik van elk moment. We hadden een richting van 170 graden,

dus bijna recht naar het zuiden en de snelheid lag tussen de 15 en 20 kilometer per uur. Op die hoogte viel de snelheid weer mee, aan de grond was het behoorlijk onrustig geweest, zo sterk zelfs dat een geplande derde ballon had afgezegd. Dit was een netloze ballon en die staan iets minder stabiel. We blijven even een poosje op 500 meter hoogte omdat deze richting perfect is. Als we hoger zouden gaan, draaide onze route door naar 200 graden en kwamen we recht op de controlzone van Dusseldorf af. "Daar wil je niet terecht komen” legde Rainer uit, “je mag er namelijk niet langs, je krijgt geen toestemming om te passeren en zult noodgedwongen vroegtijdig moeten landden”. Als er iets was wat we absoluut niet wilden, was het landden. De weersituatie van vandaag was uit een sprookjesboek, zo mooi. Glashelder zicht en hier en daar grote groepen wolken en vooral, veel zon. Het leverde mij aan de

eind van de rit een mooie rode bakkus op. Onder ons het brede Dortmund-Ems kanaal waar enkele grote vrachtboten koers zetten naar een enorme sluis. “Ze hebben mij verteld dat je in de ballon gedoopt wordt” zegt Suzie. Rainer bevestigde dit en legde uit dat passagiers die voor het eerst met een gasballon meegaan

aan het grote sleeptouw worden geknoopt en in volle vaart onder de mand door moeten klimmen, een soort kielhalen. 1 seconde was ze stil en had toen bijna de broek nat van het lachen. Ze mocht op haar knieen op de bodem van de mand plaatsnemen. Rainer knalde de kurk bijna in de open vulopening van de ballon. Er werd een handvol zand uit de zakken gehaald en uitgewreven op haar rode haar. Dat zag er niet fris meer uit, zeker niet toen de zaak werd vermengd met de champagne, wat een kliederboel. Haar humeur werd er niet minder om. De sfeer zat er helemaal in, we hebben wat afgelachen in dat kleine bakje. De champagnefles ging van mond tot mond, het maakte allemaal niks uit, we zaten nog wel even enkele uurtjes met elkaar opgescheept. De halflege fles werd boven in een zandzak gestoken. Toen iemand 5 minuten later vroeg waar de fles was en het bleek dat ik er bijna bovenop zat . . . “oh mein

Got, Bennie hat im in ars” . . . of het nu de drank, het tekort aan zuurstof op deze hoogte of gewoon de euforie van deze uitzonderlijke mooie vaart was, weet ik niet, de sfeer was top en dat met medepassagiers die ik enkele uren daarvoor nog niet eens kende. Voor de duidelijkheid, de piloot raakte geen

druppel drank aan tijdens de vaart. We koersten nu recht op de controlzone van het vliegveld van Münster-Osnabruck af. Rainer legde contact met de toren en maakte zich bekend. Dit vliegveld gaf geen probleem, we moesten wel op een hoogte van 2500 tot 3000 voet gaan varen omdat er aan de noordkant nog enige activiteit was met zweefvliegers. Deze hogere vaarroute leverde ons wel weer een meer rechtse stroming op en een iets hogere snelheid van 28 kilometer per uur maar het gevaar van Dusseldorf was reeds geweken, die lijn zat er niet meer in. Op verzoek van de toren gaf Rainer een signaal af met zijn transponder zodat de radar ons steeds in beeld kon houden. Sportvliegtuigen vlogen onder ons door en ook de helicopter van de ADAC, de Duitse ANWB kwam poolshoogte nemen. Opeens viel het mij op dat ik geen enkele hond hoorde blaffen, dat is bij hetelucht

anders, daar hoor je die beesten constant. Het verschil is dat wij ons doodstil voortbewogen en de honden ons gewoonweg niet opmerkten. Van tijd tot tijd gooit Rainer een zandzak leeg en deze verspreid zich als steeds groter wordende wolk over het aardoppervlak. Rainer is in 1992 begonnen als gaspiloot en maakte vandaag zijn 171e gasballonvaart. In zijn beginjaren was hij de jongste gasballonpiloot van Duitsland.

   

    

Een zeer sympathieke kerel, rustig en met erg veel gevoel voor humor. Mijn Duits werd soms behoorlijk op de proef gesteld. Ik moest de andere passagiers uitleggen wat mijn bescheiden rol in de ballonwereld inhield en gaf ze mijn kaartje. Zelfs mijn naam op het kaartje was reden voor een lachsalvo. We naderden de stad

Münster, een enorme oppervlakte en de woonplaats van Helma Sjuts, de beroemde Duitse gasballonvaartster. Er werden nog 2 zandzakken leeggegooid en langzaam stegen we naar 1,7 kilometer hoogte. Doordat we in een gat tussen de wolken zaten had ik het eerst niet door en tuurde relaxed naar beneden. Toen ik ging staan kreeg ik een brok in mijn keel, we zaten inmiddels boven de wolken. Wat mooi, wat mooi, wat mooi, ik wist niet wat ik zag. Hoe ik me toen voelde is even niet te beschrijven. Een felle zon boven een betoverend wolkenlandschap, ik was echt in de zevende hemel, wat mooi. “Er moet nog iemand gedoopt worden” en ik voelde al nattigheid. “Bennie, op je knieën”. Mijn weerwoord dat ik al 10 jaar geleden bij mijn eerste heteluchtvaart gedoopt was, mocht niet baten, en om eerlijk te zijn, ik wilde dit ritueel ook wel graag meemaken ondanks die zooi die je ervan krijgt. Mijn

dunne haardos kreeg volgens mijn gevoel een volle zandzak over zich heen, vermengd met het koude bubbeltjes water, wat op zich een heerlijke verkoeling in mijn verbrande nek gaf. Mijn doopnaam kon ik niet onthouden, dat was een zin van minstens 30 woorden. Ondanks dat ik geweldig de pisang was, vond ik het

prachtig. Een mens heeft recht op ontbering. Toen kwam het emotioneelste moment van de vaart.  Onder ons schoof een grote wolk voorbij en daarop was heel duidelijk de schaduw van onze ronde ballon te zien. Rond de schaduw van de mand tekende zich een aantal ringen met de kleuren van de regenboog af. Ik was getuige van een zogenaamde HALO, een schitterende speling van de natuur. Was mijn dag al perfect, hij kon nu helemaal niet meer stuk. Van Münster ging het richting Hamm, en dat ligt noordoostelijk van het Ruhrgebied. Vele koolzaadvelden welke als grote gele vlekken onder ons door schoven. Over de radio hadden we contact met de andere ballon, die we in de verte zagen hangen. Zij begonnen aan de landing omdat hun ballon al wat ouder en poreuzer was en inmiddels door de zandvoorraad heen was. En je weet het, geen zand, niet meer stijgen. Wij knalden vrolijk

verder en als grote familie begonnen we de boterkoek van Ria te verorberen. Toen we even later over een pracht van een kasteel dreven, had ik haar aan de telefoon en toen ze vroeg of de koek gesmaakt had, klonk het in koor, “heeeeeerlijk”. Prachtig. Na een vaart van 4 uren besloot ook Rainer uit te zien naar een

landingsplekje, het was 19.00 en we hadden nog een hoop inpakwerk te doen en nog een lange terugreis voor de boeg. Vlak voor de Mc Donalds bij Hamm lag een braakliggend veldje en we zaten er al praktisch boven toen besloten werd hier te landen. Met donderend geweld rolde de sleepkabel uit en in no-time hingen we stil in de lucht, een geweldig systeem. Door het openen van de houten klep zakten we langzaam naar beneden en maakten een landing die bijna niet voelbaar was. Waar waren we terecht gekomen? Een kleine wandeling van mij leerde ons dat het midden in een natuurschutsgebied was. Dat wisten wij niet want de bordjes stonden allemaal de verkeerde kant op. Hoe hier weer uit te komen. Opstijgen was niet meer mogelijk. Het meeste gas was al ontsnapt. De crew stond inmiddels naast de Mc Donalds . .  achter een hoog hek. Dit hek omsluitte het hele terrein. Na wat rondgelopen te

hebben door hoge distels en jonge bomen aanplant ontdekte ik een stuk hek wat aan houten palen vastzat. Hier waren vaker mensen overheen gekomen want een gedeelte was nog maar een halve meter hoog. De hele zaak erover tillen was dus een optie. Na enige discussie en omdat de plek uit het zicht lag, besloten we 2 palen uit de grond te trekken en een gedeelte van het hek voorzichtig plat te leggen.

   

    

Uiteraard zonder ook maar enige vorm van schade te veroorzaken. De auto met aanhanger kon er net overheen en langs de randen van het gebied kon de ballon worden bereikt. Het houten ventiel werd gedemonteerd, de ballon werd weer keurig opgevouwen zoals het hoort, het net werd uit de knoop gehaald,

de inhoud van de overgebleven zandzakken werd gedoneerd aan het natuurgebied en voorzichtig slopen we buiten de omheining en maakten het hek weer zoals we het hadden aangetroffen. Toen we even later stonden bij te praten met de crew reed er een politie auto langs, ze hadden niks gemerkt. De terugreis was gezellig, er waren chips en borrelnootjes en het was heteluchtballonnentijd en de één na de ander hadden we in het vizier. Rainer kende ze natuurlijk allemaal en begroette ze via de radio. Onderweg bestelden we een aantal snitzels bij Mutter Bähr, het restaurant wat naast het startveld ligt. Het andere team was al druk aan het eten. Ik was niet de enige met een verbrande kop. “Hey Bennie, wat is je doopnaam ????” “eeehhh, Bennie, met het vele zand op de kop” lachte ik, want dat andere was ik al lang weer vergeten. Ons avondeten smaakte door de lange vaart extra lekker. Eén ding

was zeker, het certificaat van deze vaart kwam in de woonkamer te hangen, het was een dag om nooit te vergeten, alsof ik dat al zou kunnen !!  Bennie Bos