Uitgave 46 - Maart 2006 - Jaargang 4

1

Wat een prachtige dag

Tekst: Bennie Bos, Foto's: Bennie en Nienke Bos

Het is zaterdagmiddag 11 maart, nog 1 dag te gaan voor publicatie van dit nieuwste magazine. Alle puntjes worden op de i gezet en de laatste foutjes weggepoetst. Alle artikelen zijn af en ik ben weer tevreden. Ik ben het echter wel gewend dat er op de laatste dag nog dingen binnenkomen en dat ik het dan net weer op

tijd rondbrei. Deze keer was het natuurlijk niet anders, de reden daarvoor was uiterst plezierig. Het zou zondag een prachtige zonnige dag gaan worden, na een periode van veel winterse neerslag. Een telefoontje uit Duitsland . . . “Hey Bennie, heeft Nienke wel eens een gasballonvaart gemaakt ??? Ik vertrek morgenvroeg en heb nog een lichtgewicht plaatsje over”. De reactie van Nienke . . . "Woehoe !!" 16 lentes jong en dan al een gasvaart, yes. Het werd een erg koude nacht waarin het kwik 6 graden onder de streep zakte. Dit beloofde een heldere dag. Onderweg naar de startlocatie keek de knalrode bol over het randje van de aarde, de zon had er na de afgelopen dagen flink zin in. Een uur later stonden we op het startveld wat voorzien was van een dun laagje sneeuw wat de dag daarvoor nog was gevallen. Het was 8 uur in de ochtend, zondag 12 maart. De piloot troffen we aan in de schuur 

alwaar hij druk doende was de juiste gasballon naar buiten te schuiven. Een netloze ballon met een inhoud van 840 m3. Om zichzelf te beschermen tegen de kou, had Nienke haar wielrenners broek onder haar gewone broek aangetrokken. “Hey Nienke, heb je geen skibroek aan??”. Leg dan maar eens in het Duits uit dat je wel genoeg beschermd bent: “Ich habe meine rennradfahrershose drunter” haha.

De andere passagiers waren inmiddels gearriveerd en waren direct enthousiast. Nienke regelde dat de zandzakken gevuld werden, enigszins bemoeilijkt door de temperatuur. Ik hielp de ballonmeister met het opbouwen van de ballon. Normaal wordt de ballon aan de grond gehouden door vele extra zandzakken die dan

later weer de loods in gaan. Op het midden van dit terrein ligt echter een grote betonnen cirkel in de grond met verzonken ogen waaraan de ballon vastgezet kan worden met meerdere quick releases, dat scheelt een hoop sjouwwerk met zandzakken. De ogen zaten vol water, en dus nu vol ijs. Met een zakmes moest ik dat eerst schoonkrabben waarna de gaskraan open kon. In het totaal zijn we anderhalf uur bezig geweest om alle zaken uit te voeren maar uiteindelijk stond de met waterstof gevulde ballon te pronken in het felle zonlicht. Nienke klauterde als een atletische Lara Croft in de mand, die door gebrek aan gewicht op enige hoogte strak aan de touwen hing. Na het afwegen van de ballastvoorraad, ging de ballon heel langzaam omhoog en dreef mijn dochter een nieuw avontuur tegemoet, mij trots kijkend achterlatend. Het was mijn taak om de ballon en bemanning te volgen. De foto’s en het verslag van

mijn dochter kun je binnenkort vinden op haar eigen website. Het was uiteindelijk een heerlijk stevige landing op een akker met een leemlaagje. Je kunt je voorstellen hoe de stappers aan mijn voeten er na de tijd uitzagen. De piloot was die maandag daarop vrij en kon zijn bus gaan uitmesten. Het was een prachtige dag. Bennie Bos

2

Nieuw type Cameron Ballon

Tekst: Bennie Bos, Foto's: Cameron Balloons

Vanaf nu is het mogelijk om bij Cameron Balloons een type 600 te bestellen. De ballon is 38 meter hoog en 33,6 meter op zijn breedst en kan maximaal 46 passagiers in 1 keer vervoeren. De mand heeft een lengte van 6,05 meter, een breedte van 1,48 meter en een hoogte van 1,15 meter. Er is een apart vak voor de piloot en aan beide zijden 4 vakken voor de passagiers. Voor deze mand is een speciale trailer ontworpen met een liersysteem wat de crew in de gelegenheid stelt om zonder problemen met de mand te werken. De mand weegt bijna 500 kilo. Op de foto zie je de eerste testvaart op 10 februari op het vliegveld van Kemble onder het toeziend oog van de CAA (Civile Aviation Authority). Men maakte gebruik van zandzakken om het gewicht van de passagiers te compenseren. De ballon voor Magic Horizon in Egypte is gemaakt in 20 weken. Het take-off gewicht van de ballon is 5,4 ton.    Bennie Bos

3

Geboren: Floor

Tekst: Bennie Bos, Tekening: Rupert Maud

Twee weken geleden kreeg ik een prachtige geboortekaart in de bus, er was een meisje geboren. Ze hebben haar Floor genoemd. Op de voorkant prijkte een schitterende tekening die ik je graag even wil laten zien. Een ballon die me al enigszins bekend voorkwam. Ik ken maar één piloot in Nederland die zijn haar zo heeft zitten als het mannetje wat in het mandje is getekend, Pieter Kooistra. Samen met zijn Martine zijn ze de trotse ouders geworden van de kleine Floor. Ik wens Floor een geweldig leven met haar lieve ouders. Pieter vertelde me dat de tekening was gemaakt door Rupert Maud, zijn zwager. Rupert is een Engelse ballonvaarder en woont samen met de zus van Pieter. In de zomer vaart Rupert voor de firma Van Manen. Wat veel mensen niet weten is dat Rupert ook zeer artistiek is. Er is voor deze tekening gekozen omdat de ballon natuurlijk een groot deel van hun leven beheerst. “Een reis met een ballon is als het leven zelf, waar je uitkomt en hoe het zal lopen weet je niet”, aldus Pieter. “Op onze reis hebben we gezelschap gekregen van onze dochter, natuurlijk gebracht door de ooievaar”. Pieter heeft op de eerste werkdag na de geboorte van zijn dochter de ballon “Floor” in laten schrijven bij het IVW. Hij heeft deze hopper PH-PUK gekocht bij Ad en kado gedaan aan de kleine meid. Het is mogelijk om een luchtvaartuig naast het kenteken ook een naam te geven. De “Floor” is als hopper natuurlijk ook de kleinste ballon van de luchtvloot van het Noordelijk Ballonvaartcentrum. Omdat Floor nog niet kan varen, vaart de trotse vader er mee.  Bennie Bos

4

De 7 nieuwe wereldwonderen

Tekst: Bennie Bos, Foto's: N7W

The New 7 Wonders, afgekort N7W. Een wereldwijd project wat ten doel heeft om de 7 nieuwe wereldwonderen te kiezen. We kennen allemaal wel de oude wereldwonderen waaronder de Egyptische Piramiden in Gizeh, de Hangende Tuinen van Babylon en de Kolos van Rhodos. Die kolos heb ik daar trouwens niet meer aangetroffen. Het blijkt zelfs dat van dit beeld nog nooit enige resten gevonden zijn. Veel landen pretenderen dat ze het 8e wereldwonder in huis hebben. Frankrijk roemt zijn Eiffeltoren, NewYork heeft zijn Vrijheidsbeeld en China wijst naar zijn Chinese Muur. De N7W organisatie is opgericht om de mensheid bewust te maken van de rijkdom die de aarde nog bezit en wil op deze manier de aandacht vestigen op de prachtige gebouwen en bouwwerken die we nog in stand hebben weten te houden. Van de grote lijst met deelnemers zijn er nog 21 over, je vind ze met foto op de site van de N7W.

Speciaal voor dit project is een luchtballon gebouwd op Zwitsers kenteken. Deze ballon is de wereld inmiddels al over geweest om aandacht te vragen voor het project. Op 1 januari 2007 zal via wereldwijde televisie bekend gemaakt worden welke bouwwerken zich de 7 nieuwe wereldwonderen mogen noemen. Op de site kun je ook je stem uitbrengen, al meer dan 17 miljoen mensen gingen je voor.    Bennie Bos

5

24 uur in een heteluchtballon

Tekst en Foto: Bennie Bos

Blijkbaar hebben ze in India de smaak te pakken na het hoogterecord van Vijapat Singhania. Soldaten uit India willen nu een nationaal record zetten door met een heteluchtballon 24 uur in de lucht te blijven. De organisatie is in handen van "the Army Adventure Wing". Gebaseerd op meteorologische studies op het Indiase subcontinent, zal de ballon starten vanuit Jaipur, de hoofdstad van Rajasthan en gebruik maken van een westerlijke wind waarbij de ballon zal varen op een hoogte tussen 3.000 en 10.000 foot. Men heeft zelfs al ingeschat waar de ballon zou kunnen landen, oostelijk van Uttar Pradesh of de plaats Bihar of Madhya Pradesh, afhankelijk van de wind. De ballon waarmee het record gevestigd gaat worden is een type 315 en zal speciaal worden ingericht voor de vaart. In de mand nemen 2 piloten plaats, de rest van de ruimte zal worden gevuld met 27 gasflessen, navigatieapparatuur en survival en noodpakketten. De expeditie zal worden geleid door Major Kumar Bhaskar, hij heeft het record in handen van de langste afstand vaart in India.

Bennie Bos

6

Ballonkunst te koop

Tekst en Foto's: Bas Spierenburg

Speciaal voor de liefhebber van deze abstracte kunst heb ik deze bijzondere ballonschilderijen te koop van de bekende schilders Kanbier en Fabian. Wil je meer informatie over deze kunstenaars, ik kan je er alles over vertellen. Werken van Jacob Kanbier bevinden zich o.a. in de collectie van HM Prinses Juliana, HM Beatrix, ZKH Prins Willem-Alexander en HKH Prinses Maxima. Schilderij links meet 60 x 50 cm. Acryl op linnen. Prijs: € 275,- Schilderij rechts meet 60 x 80 cm. Acryl op linnen. Prijs: € 350,-

Ik ben bereikbaar via email.

Bas Spierenburg

7

Eurasie Roziere al snel geland

Tekst: Bennie Bos, Foto's: Christine Serre en Steven Duda

De vorige keer vertelde ik over de piloten Laurent Lajoye en Christophe Houver die net op het moment van verschijnen van de februari editie van het Hot Air Magazine in de lucht hingen met hun Roziere ballon, een combinatie van hetelucht en gas. Ze waren gestart vanuit de legendarische Franse plaats Verdun met de bedoeling om Azië te doorkruizen. Helaas kwam diezelfde dag alweer het bericht binnen dat de mannen in de avond de ballon aan de grond hebben gezet. Men besloot voor het aanbreken van de nacht de hele operatie te cancelen omdat de weersomstandigheden dusdanig waren veranderd. In de loop van de middag dreef de ballon steeds verder naar het Mont Blanc massief, een richting die niet voorspeld was. Omdat men op dat moment door technische omstandigheden niet de mogelijkheid had om naar 5 kilometer te stijgen, was er enkel de mogelijkheid om slalom varend de hoge bergtoppen

te ontwijken. Dit zou onnodige risico's met zich meebrengen. De piloten namen samen met de vluchtleiding aan de grond de beslissing om de zaak af te blazen. De landing vond plaats zuidelijk van Lac de Neuchâtel. "Dit is enkel een tegenslag, de uitdaging blijft", aldus Laurent Lajoye. We zullen dus zeker nog van ze horen.   Bennie Bos

8

The White Diamond

Tekst: Wanadoo, Foto: Promo

Een filmrecensie (ik heb de film niet zelf gezien): Documentaire van Werner Herzog over een Britse ingenieur die zijn luchtschip in het oerwoud opbouwt om ermee boven de jungle te gaan zweven. De Britse ingenieur Graham Dorrington werkt al jaren aan de verwezenlijking van zijn droom: een modern luchtschip waarmee hij vrijwel geluidloos boven de boomkruinen van het regenwoud kan vliegen. Bij de Kaieteur waterval in het oerwoud van Guyana zal een vernieuwde versie van Dorringtons schip worden getest. De expeditie is bepaald niet zonder gevaar, zoals bleek toen ruim tien jaar geleden de natuurfilmer Dieter Plage in Sumatra een dodelijke val maakte terwijl hij opnamen maakte vanuit een luchtschip van Dorrington. De herinnering aan dit fatale ongeluk hangt als een schaduw over de huidige reis. Maar Dorrington zet door en dagen later is 'de Witte Diamant' klaar voor zijn eerste vlucht. Maar dan gaat werkelijk alles mis... 'The White Diamond' is een documentaire van de Duitse regisseur Werner Herzog ('Aguirre, der Zorn Gottes') over het spannende relaas van een groepje mensen dat werkt aan de verwezenlijking van de ultieme wensdroom: om los te raken van de grond en op eigen kracht door het luchtruim te zweven.

Wanadoo

9

Ballondag 2006 weer enorm succesvol

Tekst: Peter en ballonteam van Harten, Foto's: Fam. Doornewaard

Afgelopen 4 maart was er in Oosterwolde weer de jaarlijks terugkerende ballondag, georganiseerd door de ballonfamilie van Nederland: De Doornewaardjes. Vader Jacob, moeder Dicky en de zonen Jarno en Erik Jan waren er weer in geslaagd veel ballonverzamelaars, ballonpiloten en crew naar ‘hun’ dorpshuis te krijgen.

Natuurlijk kunnen wij zo’n dag niet onbezocht voorbij laten gaan. Om half elf gingen de zalen open voor de verzamelaars en ballonteams. Pins, stickers, ansichtkaarten, er werd veel verkocht en natuurlijk geruild. De ballondag was dit jaar zelfs ronduit internationaal, want er was ook een kraampje van onze belg, de Turkse Tapijthandelaar Geert van Wolvelaer. De allerkleinsten konden naar huis met een nachtlampje voorzien van een ballonopdruk, ging ik naar huis met een nieuwe ‘Albuquerque’ winterjas en hebben alle oudjes tegenwoordig een prachtig geweven ballon tafelkleed…Maar ook de grote professionele bedrijven werden niet overgeslagen. Vijf bekende dealers waren vertegenwoordigd met hun materiaal. Manden werden eens goed bekeken, branders werden aangeraakt en ook kon je ballonstof ‘scheuren’. In de gymzaal leek het wel een complete ballonfabriek, wat een prachtige spullen allemaal.

Zelfs de dealers hadden zich keurig aangekleed voor deze speciale ballondag. Voor ballonpiloten en natuurlijk alle geïnteresseerden werden er in totaal vier lezingen gegeven. De eerste was van Cameron en ging over ballonrecords, met name het recente record van een ‘Indiaan’ die met zijn Z-1600 (je leest ’t goed) naar bijna

70.000 ft. is geweest en vervolgens in zwaar thermische omstandigheden een landing heeft uitgevoerd. Hij negeerde het advies van zijn vluchtteam om de landing uit te stellen, omdat, zoals hij zelf zei, erg nodig naar het toilet had gemoeten. Hij had zijn behoefte in een plastic tas gedaan, maar dat ene straaltje werden 16 straaltjes en dus vulde zijn drukcabinetje zich met… Hij was bang dat de bedrading hier niet tegen kon en er eventueel kortsluiting kon optreden. De ballon werd overigens bij de landing losgekoppeld en heeft nog uren in de lucht gehangen, voordat ie terugkeerde op aarde. De volgende dag, toen de ballon werd gevonden, was meer dan de helft van de envelope verdwenen. Vreemd genoeg liep iedereen in het nabijgelegen dorpje ineens in allemaal felle, nieuwe kleding! Ja, zelfs tulbanden werden van ballonstof gemaakt… De tweede lezing was van Jacob Kuiper en

ging over de opbouw en afbouw van het nachtelijk windmaximum. Voor de ballonvaarders uiterst serieuze en interessante kost. Vooral de grafieken die Jacob erbij haalde, waren ronduit hilarisch! Dat een meteoroloog

daarmee kan rekenen zeg. Geef mij maar de mast van Cabauw… Crispin Williams mocht namens Kubicek Balloons een lezing houden over het ontstaan van deze fabrikant van Tsjechische luchtballonnen. Op zich vond ik dit verreweg de leukste lezing, want behalve dat Crispin alles met een vleugje humor vertelde (hou ik wel van!), had hij ook nog eens de allerleukste foto’s meegenomen. Om een voorbeeld te geven: hij vertelde dat ze bij Kubicek alles zelf hebben moeten ondervinden, zoals wanneer vaar je met een lucthballon? Dat kun je alleen weten als je ’t allemaal probeert… De  foto’s van de landing midden op de dag (in volle thermiek) spraken voor zich. Vooral de houding van de crew erbij was lachwekkend: “Kom je nou nog naar beneden, of niet?” Erik Bosman (foto) sloot de lezingen af met veel uitleg over het CPL en waaraan je als ballonpiloot allemaal mag en moet voldoen.

Gelukkig had ik mijn persoonlijke assistente Kim mee, want wat een regeltjes zeg… samen onthouden we er meer dan één. De ballondag zou volgens het programma om 17.00 uur eindigen. Maar niet voor diegenen die

zich hadden opgegeven voor het avondbuffet. En dus begon om 17.00 de apres-ballondag. Niet iedereen houd van een borreltje… ook aan hen was gedacht, en dus had de schietbaan boven zijn deuren geopend. De één kwam nog trotser naar beneden dan de ander. Alsof ze ineens ‘Lucky Luke” waren. Wijntje? Vanaf een uur of zes werd het buffet geopend en konden we met z’n 80-en genieten van lekkere salades, een Hollandse en een Chinese maaltijd en natuurlijk een heerlijk dessert van verschillende ijssoorten. Op gepaste wijze werd de familie Doornewaard door Dick Kleinlugtenbeld bedankt namens alle aanwezigen. En met dit artikel wil ik ze nogmaals bedanken voor de goede organisatie en de gemoedelijke sfeer! Erg leuk om zo aan het ballonseizoen van 2006 te mogen beginnen.

Peter & ballonteam Van Harten.

10

Regula Hug-Messner

Tekst: TCS, Foto: Bennie Bos

In mijn vorige magazine werd in een van de verslagen de naam Regula Hug-Messner genoemd. Zij doopte in Chateau d’Oex de nieuwe Kavanagh ballon die door Ron Kleinsmit werd geleverd aan Shawn Mackinga. Regula is de dochter van Emil Messner, een van de eerste ballonvaarders in Europa. Ze gaf een interview aan het Zwitserse TCS. “het mooiste aan ballonnen in het leven is dat ze mij altijd weer kracht geven. Mijn vader Emil Messner (1875 –1942) was als jonge officier een van de oprichters van de ballonafdeling van het Zwitserse leger, de voorloper van de huidige luchtmacht. In 1908 won hij samen met Theodor Schaeck de beroemde Gordon Bennett race door in een tijdsbestek van 73 uur een afstand van 1200 kilometer af te leggen. Natuurlijk kreeg ik, en later ook mijn kinderen het ballonvirus te pakken. Mijn zoon was tot aan zijn vroege dood een succesvolle ballonpiloot en ook mijn dochter was actief. Mijn neef Martin Messner won in 1984 als co-piloot van Karl Spenger eveneens de Gordon Bennett. In 1986 haalde ik een keer een afstand van 850 kilometer, een groot succes voor mij. Het was mijn laatste jaar als actieve piloot. Ik was in Zwitserland één van de eersten die een lichtgewicht gasballon had. Ik had deze speciaal laten maken in Amerika. Hij woog maar 90 kilo, terwijl de andere ballonnen wel 200 tot 250 kilo wogen. De afgelopen 25 jaar is er veel verbeterd, vooral op het gebied van het materiaal. De ballonnen werden gemaakt van nieuwe kunststoffen welke veel sterker maar ook veel lichter waren”. Regula Hug-Messner (87) heeft als ballonpiloot 550 vaarten gemaakt, de laatste vaart maakte ze al passagier op 82 jarige leeftijd. Regula bezat ook de vergunning om mensen op te leiden tot piloot.    TCS

11

Ed Yost geëerd

Tekst: Bennie Bos, Foto's: PRweb

Ed Yost, 88 jaar oud en ook wel de vader van de moderne ballonvaart genoemd, is door de International Aeronauts League geëerd met een speciale munt om te herdenken dat hij 45 jaar geleden de eerste moderne luchtballonvaart maakte. Ed bouwde toen een ballon van een soort plastic film en stookte deze warm met 5 branders op kerosine zoals die door een loodgieter werden gebruikt. De ontwikkelingen gingen daarna snel en al gauw beschikte men over een nylon ballon, een rieten mand en een propaan gestookte brander die voor die tijd optimaal brande. Naar het schijnt kan iedereen die kan aantonen dat hij in het bezit is van een ballonvaart brevet, de munt bestellen. Zoals ik het begrijp moet je dan eerst lid worden van de International Aeronauts Leagu, maar dat schijnt gratis te zijn. Meer info op hun website en hier.   Bennie Bos

12

Gasballonvaart naar Engeland

Tekst: Bemanning en Crew, Foto's: Benoit Simeons en Guy Hameeuw

Op zaterdag 28 januari maakten de drie piloten Bob Berben, Benoit Simeons en Willy Eimers met hun passagier Andre Geerinck een hopje over de Noordzee met de inmiddels beroemde gasballon “Miche”, even charmant als de dame waar ze naar vernoemd is. De piloten werden gevolgd door de crewleden Guy Hameeuw en Steven de Handschutter. Een vaart naar Engeland, niet “simpel” vanaf de kust en hup erover . . . nee, gewoon vanuit Duitsland. Alle betrokkenen geven in een kort verslag hun eigen beleving weer. Om te beginnen zie je eerst een stuk van het originele flightrapport van deze vaart waar je altijd veel info uit kunt halen. Zo was dit de twintigste vaart van de D-OBYN, kortweg “Miche” genoemd. Maakte Benoit hier zijn dertigste gasvaart en zit Bob op 37 opstijgingen in een mandje onder een bol gevuld met gas. En dan ook al winnaars zijn van de Gordon Bennett 2005 !!! Kijk even naar het aantal gasvaarten wat Willy achter zijn naam heeft staan, een oude rot in het vak dus.

Piloot Bob Berben: Na een jaar geduldig wachten kregen we eindelijk de juiste wind naar de andere kant van het water. We hadden een snel oostelijk windje nodig maar dan moet je wel rekening houden met een sportieve landing. "Gute Morgen Willy, die Belgische Manschaften sind fertig". Na het vullen van (ijs)zand stegen we op, onze first time passagier Andre verkeerde letterlijk in hogere sferen. We aanschouwden de beroemde waterkering en de overtocht was ook snel gedaan. We kwamen op de radar van Essex en de radioboodschap was duidelijk „Onder geen beding in het luchtruim van London, te druk“. Helaas moesten we deze vaart eerder afbreken dan we in gedachten hadden. We hadden gehoopt nog wat van het mooie Engelse landschap te kunnen zien. Wel eens een precieze landing gezien met veel wind, Willy je bent de beste. „ Hallo Chris, we zijn zo vrij om bij jou in de achtertuin te landen“. Een hartelijk welkom op zijn huis uit de elfde eeuw met smakelijke soep en koele drankjes van de dame des huizes. Guy en Steven waren snel ter plaatse bij Bower hall. Een paar uur links rijden, dat noemen ze DE normale manier om te rijden in Engeland, en we zitten op de veerboot. Andre nodigde ons uit in het restaurant waar we bediend werden door een Engels sprekende Franse Muppetshow ober. Na 24 uur arriveerden we weer in de plaats waar de Gordon Bennett 2006 plaats zal vinden. In mijn droom

beleefde ik de hele film opnieuw. Dank aan iedereen voor dit geweldige avontuur.

Passagier Andre Geerinck: Bob & Co, Ik wou jullie nog 's hartelijk bedanken voor het aangename gezelschap en de fantastische vlucht die ik zaterdag met jullie mocht meemaken. Een nachtvlucht, een

zonnige dag, boven zee and a marvelous kind reception on the Essex-countryside in England.

Heel zeker één van de mooiste dagen in mijn leven ! Dank je wel, Mich D-Obyntje.

Crew Steven de handschutter: Hierbij enkele regels voor in het vaartverslag (of ik mij kan beperken tot enkele regels betwijfel ik, ik zou wel een boek kunnen schrijven over wat ik meegemaakt heb). Voor mij was het vooral een bijzondere ervaring omdat het met de woorden van Miche te zeggen "Mijn eerste ECHTE gasballonvaart" was. Voor mij was het mijn eerste crewtocht vertrekkende vanaf Duitse bodem, ik was dan ook aangenaam verrast toen ik de infrastructuur van de locale club te zien kreeg (ik had een lokaal verwacht dat te vergelijken valt met een naar zweet ruikende voetbalkantine, maar dat was het dus niet. In tegendeel, een zeer goed georganiseerde bedoening). De vaart zelf dan.

Als je vertrekt vanuit Duitsland met een jeep en aanhanger met als bestemming Engeland dan weet je op voorhand dat je "lang" in een auto moet zitten, maar dat viel reuze mee. Het leek alsof we in nauwelijks een uur in Calais stonden. (De landing meemaken zat er dan al niet meer in).  Na de overtocht met de Ferry

begon voor mij het werk, Guy via een zo snel mogelijke weg naar Braintree loodsen. Dat lukte zeer goed ook dankzij het zeer goede kaartenboek van Willy dat in de auto lag. Aangekomen in Braintree werden we warm onthaald bij de lokale piloot waar een goed warm soepje op ons stond te wachten. Na het inpakken begon te terugrit naar Waasmunster. In Waasmunster was André zo vriendelijk om mij naar huis te brengen. Moe maar zeer tevreden ben ik 24 uur na mijn vertrek in mijn bed gekropen. Achteraf besef ik pas dat, wat ik meegemaakt heb zeer uniek is. Maar ook dat er een enorme voorbereiding aan te pas komt. Graag wil ik iedereen bedanken voor deze unieke ervaring! Crew Guy Hameeuw: Het hoge drukgebied over een groot deel van West Europa gaf de ballonvaarders een mooie kans om vlug een vaart te organiseren en dat gebeurde dan ook onmiddellijk, vele telefoontjes, opvragen van de laatste

meteo berichten en iedereen stond op korte tijd klaar voor de volgende klus ofwel het volgende avontuur. Wie waren de akteurs: Bob, Benoit, Willy (de Willy uit de Ackerstrasse – Duitsland, voldoende gegevens om hem te vinden, zelfs de postbode weet dan genoeg). André, Guy en Steven, de benjamin van

dit Belgische – Duitse gezelschap. Klokslag middernacht van vrijdag op zaterdag vertrokken we richting Marl- Duitsland naar het opstijgterrein. Het licht onderbesneeuwde veld lag er rustig bij, maar schijn bedriegt. Pikdonker met een zéér koude wind, waaiend uit het noord oosten met vele graden onder nul (tussen -10 tot -15 ° C), echt gekkenwerk, vooral het vullen van de ballastzakken. Het zand lag er bevroren bij, we moesten eerst de harde korst met schoppen doorbreken (8 tot 10 cm) om dan het zachte zand te kunnen opscheppen in de zakken, sportief of onnozel? Rond 05.30 uur verdween de ballon in de zwarte nacht met aan boord Willy, B&B en André. De verwachte windrichting klopte en hun plan om het Kanaal te overwinnen en Engeland binnen te varen werd werkelijkheid! De gasballon Miche zou op Engelse bodem landen en weer een prestatie op haar naam schrijven. Vlug alles ingepakt en we verlieten het nog slapende Marl om via de Duitse, Nederlandse, Belgische en Franse autobanen ons eerste doel te bereiken, Calais. Ondertussen zorgden aan het thuisfront Claudia via internet en Miche voor de nodige gegevens en infomatie om zonder problemen (bij P&O) de eerste ferry boot naar Dover te nemen. Rond 14.00 uur ( 13.00 uur locale tijd) ontscheepten we om verder via Canterbury door te reizen richting London en bij Dartford namen we een noordelijke richting met een tunnel onder de Theems en vonden zo een aansluiting met de A12 richting Ipswich. We naderden zeer vlug de landingplaats want omstreeks 16.00 uur kwamen we

aan op het afgesproken adres, Braintree (Silver End) in Essex. Het ontvangst bij een Engelse ballonvaarder (weer een bekende van Benoit, zelfs op de noordpool of in de Sahara vindt hij steeds een of ander bekend gezicht) was hartelijk en versterkend, lekkere warme soep met lekker brood en de nodige bieren. De terugreis

verliep even vlot en om klokslag middernacht 00.00 uur van zaterdag op zondag reden we Waasmunster binnen. Het was een zéér zware lange harde dag! In 24 uren toerden we rond in 5 Europese landen. Voor Willy was het te laat om verder naar huis af te reizen, en kreeg onderdak bij Bob. Zondag middag zijn we even het toekomstige opstijgterrein voor de Gordon Bennett 2006 gaan verkennen, op het hoogste punt van Waasmunster, mooi en prachtig gelegen in een deel groene natuur van onze gemeente en hier bekend onder de naam “het oud vliegveld”. Tot slot, iedereen heeft er van genoten, zeker het viertal in de mand. Het moet prachtig geweest zijn over het Kanaal, een felle blauwe hemel, het water en in de verre verte de kustlijnen. En Steven is super geslaagd als kaartlezer en navigator. Hij heeft, denk ik, veel ervaring opgedaan en kan nu ook mee vertellen wat “gasballonvaren“ is.

Piloot Benoit Simeons: Een zeer onverwachte vaart voor mij. Net terug uit Château d’Oex, thuis nog veel werk te doen, druk , druk, druk. Een telefoontje van Bob “zullen we het kanaal overvaren??”. Dat is een uitnodiging die je simpelweg niet kunt weigeren. Ik had de oversteek al een keer met een heteluchtballon

gemaakt van Engeland naar Frankrijk, maar dit keer zou het op de “Rolls Royce’ manier gebeuren. De inflate van de ballon was verrekte koud, met bevroren zand en bevroren . . . . De start was magnifiek, het uitzicht geweldig en Nederland ongewoon mooi. Het zeezicht was als een droom met een prachtig licht en bevroren oevers. De stemming aan boord was perfect. Aangekomen bij de Engelse kust, deed de verkeersleider toch wat moeilijker dan we gedacht hadden. Zelfs Bob kreeg het niet voor elkaar om toestemming te krijgen om langs de noordkant van London te varen. De lokale crew Chris Woods werd opgeroepen en hij stond al klaar voor actie. In verband met de no-fly zone van London moesten we landen. Ik begon met de voorbereidingen, het ging nog best snel met 27 knopen. Ik was dan ook blij dat Willy het overnam. Hij maakte een zeer deskundige landing op een klein grasveldje. De “après ballon” was prachtig. De crew was zeer efficient. Dank aan allen.

Piloot Willy Eimers: Koud, zeer koud aan de bodem (-6°C) maar na de start werd het al snel warmer       (2°C), een snelle vaart naar Engeland. Helaas    mochten we boven de zee niet hoger stijgen. Waarom?? Omdat de verkeersleiding niet weet wat een gasballon kan en hoe groot deze is. Er was geen enkel luchtvaartverkeer boven de Noordzee te zien. Boven Engeland, bij London, daar is veel verkeer in de lucht, dus daar gaat het niet. Dat begrijpt een ballonvaarder, maar boven zee?? Als we boven zee hoog waren gevaren, hadden we Stansted ruim

noordelijk gepasseerd. Nu konden we niet langer dan een uur boven het vasteland varen en moesten we landen. De wind was gevaarlijk snel. Op 300 foot stond nog een snelheid van 71 km/h. Een klein dal achter een dorpje liet een goede landing toe. Dank aan Chris Woods uit Essex voor de goede hulp na de landing. Dank aan Andre Geerinck voor de mooie after-party op de veerboot en dank aan de volgers Guy Hameeuw en Steven Dehandschutter. Dank aan Claudia voor de veerboot en Miche voor het heerlijke bed. Een prachtige Engelandvaart met nette Europeanen.  Bemanning en crew van de "Miche"

13

start bouw vierde Zeppelin

Tekst en Foto's: Bennie Bos

In het Duitse Friedrichshafen heeft de Zeppelin Luftschifftechnik GmbH & Co KG onlangs besloten om een vierde Zeppelin NT07 te gaan bouwen. Aanleiding voor dit besluit zijn de successen die men de laatste jaren heeft geboekt. Het nieuwe luchtschip zal zowel op de Internationale markt ingezet worden als ook voor eigen passagiersvervoer. Het al eerder besproken project "Zeppelin NT14" zal parallel aan de bouw van deze kleinere NT07 worden voortgezet. Bedrijfsleider Thomas Brandt is zeer blij met de bouw van het nieuwe schip. "We krijgen steeds vaker aanvragen voor bijzondere reclameopdrachten of beveiligingsklussen". De laatste jaren heeft het bedrijf bewezen dat hun luchtschip inzetbaar is voor diverse toepassingen. Op dit moment is één van de luchtschepen in Zuid-Afrika op zoek naar diamanten. Bennie Bos

14

Doorstart Ballonstof

Tekst en afdruk magazine: Rutger Coucke

Meer dan 10 jaar heeft Drukkerij Barends in Enschede Ballonstof gedrukt voor een vriendenprijsje. Koen en Wilma Barends zagen het als sponsoring van de Afdeling. Met het terugtreden van Koen uit de drukkerij is er helaas een einde gekomen aan die situatie. Koen en Wilma, hartelijk, hartelijk dank! Hoe nu verder? Ballonstof wordt met hernieuwde energie ter hand genomen. Dat heeft geresulteerd in een paar positieve

veranderingen: ballonstof wordt in full colour uitgevoerd; de oplaag gaat van 500 naar 1000. Naast de ‘controled circulation’ onder de leden van de afdeling Ballonvaren en de abonnementen komt Ballonstof ook in de losse verkoop, voorlopig voor

€ 3,95. Abonnementen gaan € 13,- per jaar kosten; de redactie is uitgebreid. Dat geeft de mogelijkheid dieper in te gaan op zaken die de ballonvaart aangaan van techniek tot veiligheid, van regelgeving tot meteorologie, van nieuwe ontwikkelingen tot maatschappelijke positie van ballonvaart, etc.

In het voorjaarsnummer o.a.: Een e-mail discussie tussen Willem Hageman, Joop de Wilde en Cor van der Burg; Kom deze zomer ballonvaren in Frankrijk; Ervaringen met de aanschaf van een S-mode transponder; Stijg- en daalsnelheid gemeten en berekend; Ervaringen van de luchtverkeersleiding met ballonvaart; Nieuwe regelgeving onder weg;

Boekrecentie nieuwste boek van Jacob Kuiper; Crew als vrijwiligger; Refreshmentscursus voor CPL; Groen actiecomité aan het woord; Ballondag Oosterwolde groot succes. Voorheen werd de abonnementadministratie door drukkerij Barends gevoerd. Ook dat verandert. Alle oude abonnementen vervallen. U kunt opnieuw abonnee worden door u op te geven via onze website. Ballonstof verschijnt 4 keer per jaar. Kosten voor Nederland zijn 13 euro en voor België 16 euro, dit laatste in verband met hogere verzendkosten. 

Het abonnement geldt voor een kalenderjaar. Als men halverwege het kalenderjaar abonnee wordt, worden de eerdere nummers van dat jaar nagezonden. Mensen uit België die lid willen worden moeten even geduld hebben, zij hebben namelijk een zogenaamd IBAN nummer nodig om te betalen en dat nummer verschijnt zo spoedig mogelijk op de website. Ballonstof, het ballonmagazine van Nederland.   Rutger Coucke

15

Belgacom verdwijnt uit Brussel

Tekst: SDG, Foto: Belgacom

De Belgacomballon verdwijnt definitief uit Brussel.

Even werd nog gedacht dat hij een nieuwe stek aan het Schumanplein zou krijgen. Maar dat kan niet volgens de Brusselse politie. Mogelijk verhuist de ballon naar Marrakech in Marokko. Maar eerst gaat hij nog naar Duitsland, want daar krijgt hij een nieuwe beschildering. 

SDG

16

Ballonvaren op Valentijnsdag

Tekst en Foto's: Peter van Harten

Dat is natuurlijk het mooist in het land van San Valentino. En dus ging ik in op de uitnodiging om deel te nemen aan het “San Valentino Balloon Event” in Carpineti, Italie, gehouden van 11 tot en met 19 februari j.l. Vrijdagochtend vroeg sprak ik af met mijn crew om samen met Aart Jan Troost en Judith ten Brummelhuis te

vertrekken naar Marolo, waar ons hotel stond. Ook onze Belgische ballonvriend Koen Audenaert was met zijn crew van de partij. De reis verliep uiterst voorspoedig, geen controles en geen files. Nou ja, behalve dan even bij Milaan, waar we Koen kwijt raakten. Grappig dat dan de Hollandse crew zonder TomTom (lees DomDom) eerder in het hotel incheckte dan onze Belgische vrienden met zo’n apparaat. Een pintje later was iedereen dat alweer vergeten… De volgende dag werden we verwacht voor de check-in. Dus wij op pad met al onze papieren en tassen. Maar deze check-in was helemaal geweldig, niks ballonpapieren of controle. Je doet mee op eigen risico, of niet. En dus ging alle informatie die we kregen over de restaurants waar we de hele week zouden eten. Want dat was erg goed geregeld. Elke avond aten we in een ander restaurant in de omringende plaatsen. Zo proef je de

echte Italiaanse keuken ten top! Diezelfde middag (zaterdag) hebben we de eerste ballonvaart gemaakt. De briefing stelde niets voor “wind 4 knots that way” en daar kon je ’t mee doen. O ja, “and landing in the first or second valley”. Maar ja, met een zwart-wit kaart waarop al helemaal geen hoogteverschil duidelijk is, en

waarbij in het gebied meer heuvels dan dalen leken te zijn, mis je misschien wel een dal. En dat was ook zo. Koen hing voorop, ik volgde ‘m en Aart Jan hing wat verder achter ons. We genoten enorm van het mooie uitzicht, totdat ineens de meeste ballonnen uit de lucht leken te vallen, landden wel te verstaan. Vol goede moed gingen wij verder naar het tweede dal, wat later het derde dal zou blijken. En dus later snapten wij zelf ook wel dat je daar niet zozeer wat te zoeken had. Maar goed, na wat stijgen en dalen konden Koen en ik toch een landingsplek vinden, alhoewel dat voor de eerste vaart best wel moeilijk was. De fiësta was begonnen! Vanaf nu zouden we elke avond rond zes uur Parmezaanse kaas krijgen bij de borrel, en die smaakte ons enorm goed! Zo goed zelfs, dat we na een bezoek aan de fabriek gelijk maar tien kilo hebben ingeslagen (is toch echt goedkoop daar)… tja Hollandse… kaaskoppen zullen

we maar zeggen. De volgende dag stonden er twee mooie vaarten op het programma. Die ochtend bleef het bij een vaart in het dal, en de middagvaart heb ik zelf gecrewd. De volgende dag bezochten we ’s ochtends die kaasfabriek en ’s middags weer een ballonvaart vanuit Carpineti. Laag een oostenwind en 1000 meter hoger een westenwind, zodat je, als je goed je best deed, weer op het veld had kunnen landen.

Ik deed dus niet goed genoeg mijn best, maar dat maakte de vaart er niet minder mooi door. Wat een uitzicht op hoogte! Fantastisch gewoon! De volgende ochtend was er op hoogte nog steeds een westenwind, waardoor Koen en ik het idee kregen om eens hoog te blijven en zo een afstand te gaan varen. En dat lukte

ook… totdat de kaart ‘op’ was. Of de Italianen zelf varen kort, of niet hoog, of ze hebben zelf wel een goede kaart. Maar goed, onderin het dal stond behoorlijk wat wind, waardoor niet alle landingsvelden meer geschikt waren. Koen had een mooi groot veld, maar ja, toch nog zo’n 150 meter sjouwen met de ballon. En ikzelf had ook wel een mooi veld bij een boerderij, maar ook daar kon volgens ons de auto nooit bij komen. Van de boer begrepen we dat als we vast zouden komen te zitten, hij ons er met zijn trekker wel uit zou halen… gelukkig spreken we allemaal Italiaans, not dus, maar hebben we ‘m wel duidelijk kunnen maken, dat we dan liever gelijk van zijn trekker gebruik wilden maken. En daardoor was hij zowaar vereerd. Hij genoot er zichtbaar van om met zijn trekkertje en oude kar het land op te rijden, en ons zo weer naar de harde weg te brengen. (video) Als dank heb ik

hem een fles Hollandse jenever gegeven, wat hij eerst niet eens wilde aanpakken. Wat een vriendelijke en behulpzame boeren daar! Die middag was er dé Valentijnsvaart! Het hele dorp zou uitlopen en de organisatie verwachte ‘much people’… nou dat viel tegen, en omdat we nogal moe waren van het gesjouw van die

ochtend, besloten we die middag samen te gaan varen. Koen, Judith en ik. Een relaxte vaart, alleen jammer dat we nog een uur nodig zouden hebben om het weiland later uit te komen. Want zelfs de 4x4 had het er enorm moeilijk mee. Omdat het Valentijnsdag was, ‘moesten’ we ook nog even fakkelen met de ballon, en dat ging ontzettend goed georganiseerd. Het leek net Inzell, maar niet heus. Alhoewel deze show zeker zijn charme had, maar ja, voor een publiek van misschien 40 mensen… En dat was de laatste keer dat de ballon Italiaans daglicht gezien heeft. Vanaf woensdag werd het helaas slechter weer: nevel, veel wind en af en toe zelfs lichte neerslag. Dus toen begon het culturele deel van onze vakantie met een dagje Pisa. Enne die toren daar, die is dus echt scheef! De volgende dagen zijn we naar het Ferrari-museum geweest, hebben we het kasteel van Carpineti bezocht (na

een twee uur durende wandeling door het bos met een hoogte verschil van zeker 300 meter!), zijn we naar Bologna geweest en bezochten we nog een honing- en marmeladefabriek. We hebben het met zijn allen daar enorm naar ons zin gehad en willen vooral de organisatie en de Italiaanse ballonvaarder Paolo Barbieri enorm bedanken voor een supergeslaagd ballonevenement!    Peter van Harten

17

Een gedenkwaardige ballonvaart

Tekst: Berend Jan Floor, Foto's: Berend Jan Floor en Rainer Herkenhoff

Zelden heb ik me zo kort kunnen verheugen op zo’n mooie ballonervaring. Tijdens de CPL refreshment-training Air Law, die bij A3 Ballon in Harfsen werd gehouden bleek dat er nog een plekje vrij was in een ballonmand

voor een gasballonvaart twee dagen later. Daar hoefde ik natuurlijk niet lang over na te denken!

Jan Smelt van A3 ballon had naar aanleiding van de berichten op de site van Bennie Bos contact opgenomen met de ballonclub Teuto. Zaterdag 11 februari zou in het donker met twee gasballonnen gestart worden. Er waren in totaal 7 plaatsen beschikbaar. Naast Jan Smelt gingen mee Jelke en Karin Haven, Wiep Kiekes, Martie Woestenenk Herman Rotman en ikzelf. De avond ervoor werd besloten dat de nachtvaart er gezien het weer niet inzat. Enige nevel werd verwacht. Uiteindelijk werd afgesproken om rond 7:30 uur te verzamelen bij landgoed Mutter Bahr bij Ibbenburen-Uffeln in Duitsland. Iedereen was keurig op tijd, ook Rainer Herkenhoff en Klaus Göddeker, de piloten van de ballonnen. Gevaren zou worden met de D-OARH, een ballon van 1050 m3 en de D-OIBB met een inhoud

van 840 m3. Het werd al snel duidelijk dat voor de vaart het nodige aan arbeid door ons allen verricht moest worden. Zandzakken moesten gevuld en rondgezet bij de D-OARH, een ballon met een net. De D-OIBB heeft

geen net en is qua voorbereiding sneller klaar. De kou maakte het aangenaam om even in beweging te kunnen zijn. Werd je weer iets warmer van. Na 3 uur, om 10:30 waren we klaar voor vertrek. De wind was bijzonder kalm. Mooi rustig vertrokken de ballonnen tegelijk. Het lukte om redelijk dicht bij elkaar te blijven, wat altijd leuk is voor de plaatjes. Na een uurtje onder het wolkendek werd voorgesteld om de zon op te zoeken. Via Bremen info werd het plafond van het wolkendek gevraagd. Dat bleek rond 6000ft te liggen. De transponder ging aan. Hup, drie zakken zand overboord en we schoten omhoog. Koud! Sneeuw en grijs. Het duurde niet lang, maar daarna werd alles prachtig helder en zonnig. Op 6500ft levelden de ballonnen af en zo konden we genieten van het zonnetje die de anderen op de grond niet konden zien. Rainer had zonnebrandolie bij zich. Wij dachten die niet nodig te hebben… ’s Avonds bleek

iedereen echter wel een rooie kop te hebben van de zon. Na een uurtje zonnebank had de D-OIBB niet zoveel zand meer over en werd besloten lager te gaan varen om daarna een landingsplaats uit te zoeken. De andere

ballon volgde, samen uit, samen thuis. Het ventiel ging enige malen open en de daling werd ingezet. Toen we onder de wolken afgeleveld waren zagen we de eerste ballon al landen. Herman beloofde een biertje als onze ballon in hetzelfde veld zou landen. Kennelijk had Rainer daar wel trek in! Uiteindelijk werd dichter bij elkaar geland dan dat we gestart waren. Een prachtige landing! Na 45 minuten bleek de volgauto ons ook gevonden te hebben. Dat was wel een beetje laat vonden wij. Onze afstand was namelijk slechts 15Nm in 3 uur tijd! Gemiddeld dus maar 5kt! Maak je eens een mooie lange vaart, heb je geen wind… In alle rust (daar houden commerciële heteluchtballonpiloten niet zo van) werd alles ingepakt. Uiteindelijk werd er koers gezet naar Mutter Bahr, de vertrekplaats. Daar werd een schnitzeltje of 11 in de pan gehakt en met smaak verorberd. Rainer kreeg zijn verdiende biertje.

Zo werd een prachtige dag afgesloten. Foto’s en e-mail adressen werden uitgewisseld en beloofd werd om nog eens terug te komen. Al met al was dit één van mijn meest gedenkwaardige ballonvaarten. Heb je de kans om een keer mee te gaan, pak die kans dan. Het is de moeite waard!    Berend Jan Floor

18

Geen propaan maar gas

Tekst en Foto's: Henri van Bommel

Gasballonvaren was iets waarover ik al heel lang wat meer wilde weten. Bennie Bos bracht me via zijn website op het idee om eens een gasballonvaart te maken en legde de eerste contacten waarna ik rechtstreeks via een van de piloten, Axel Hunnekuhl van ballonclub Teuto, de afspraak maakte. Axel is een

ervaren piloot op zowel hetelucht als gasballonnen. Dat praat gemakkelijk. Inmiddels hadden Hans en Paul er ook zin in en zo reden we op de vroege zondagochtend van 12 februari 2006 richting Ibbenburen in Duitsland. Om 07:30 uur kwamen we op het veld aan nadat we al even bij Mutter bahr op de hoek een kopje koffie hadden gedronken. Axel en een paar teamleden waaronder Klaus en Ernst waren al aan de slag. De mand stond al op het veld. Zandzakken werden gevuld met geel zand en de enveloppe werd aan de mand gekoppeld. Het was tijd om de D-OIBB, type Worner NL-840/STU (NL staat voor netloos en 840 voor het aantal m³ inhoud), te vullen met waterstofgas. Daarvoor werd een lange “brandweerslang” uitgerold. Deze vormde de verbinding tussen de enveloppe en de grote waterstof cilinders. Waterstofgas weegt slechts 1/14 van een gelijk volume aan lucht en is dus lichter als

helium wat ongeveer 1/5^e weegt. De ballon heeft een parachute voor het varen en de final deflation vergelijkbaar met die van een heteluchtballon. Nadat alles aangesloten was werd de enveloppe redelijk snel gevuld in 2 stappen. Bij de eerste fase ligt de enveloppe plat op de grond en zitten 3 personen op de top om ervoor te zorgen dat de enveloppe plat blijft liggen totdat er genoeg initieel draagvermogen is.

Er is geen kroonlijn. De parachute heeft geen klitteband en wordt dus ook niet ingebouwd. Zodra de enveloppe voor zo’n 20% vol is wordt het uiteinde losgelaten en staat deze in een mum van tijd rechtop. De parachute sluit nu vanzelf, de centralisinglines zorgen ervoor dat deze keurig in positie schuift. Een van de

crewleden, Klaus in ons geval, lette erop of het goed ging. Het hele opbouwen en vullen wordt door de “ballonmeister” en de piloot gecoördineerd. Je kunt wel zien dat ze dit vaker hebben gedaan. Tijdens de tweede fase wordt de enveloppe verder gevuld totdat deze visueel vol is. De onderrand staat uiteindelijk ook strak. Daarna wordt de vulslang verwijderd door middel van het lostrekken van een velcro en zakt de koppeling via een lijn zodat je het ding niet op je hoofd krijgt. De slurf aan de onderkant staat nu in open verbinding met de lucht. Al met al iets meer werk dan het opzetten van een heteluchtballon. De mand stond met 2 quickreleases vast aan een betonnen ring in de grond. Geen auto nodig dus. Het moment brak aan, we stapten in. Bij vertrek met 5 personen aan boord hadden we 12 zandzakken ballast en een volle voorraad zak. We klommen er redelijk vlot uit. Heerlijk die stilte, maar

toch mistte ik in het begin dat veilige gevoel van die 2 waakvlammen. Zonder iets te doen levelde de ballon uit op 1000 voet. Af en toe daalde hij en klom vervolgens even later weer. Axel liet hem gewoon zijn gang gaan. Dit is echt ballonvaren, alles ging zeer rustig. Het viel op dat er weinig werk was en we konden genieten van het uitzicht, meertjes, velden, herten en zelfs soms wat zon.

We gingen in noordoostelijke richting. Na een paar uur gaf Axel plotseling de ballon aan mij. Oei, had ik nu maar beter opgelet. Het eerste wat ik moest doen beviel me wel, helemaal niets. De ballon vaart (voor de paarden liefhebbers onder ons), als een paard op weg naar huis, hij regelt het zelf. Het spel kon beginnen.

Eerst maar eens een paar scheppen zand eruit. Er gebeurde niets. Nog een schep, weer niets. Ik wachtte nog even en gooide de 3^e en 4^e schep eruit. De ballon begon te stijgen, en bleef maar stijgen van 1000 naar 3000 voet. Daar levelde hij pas uit. Ik had dus duidelijk niet genoeg geduld gehad. Daarna maar eens kijken hoe dat dalen gaat. Even voorzichtig aan de parachute getrokken. De kracht waarmee je moet trekken is vergelijkbaar met die van een heteluchtballon. Je hoort het sissende geluid van het ontsnappende gas. Niet genoeg, dus nog een beetje, nog geen reactie. Nog een keer en jep, nu ontstond een mooie daling van 200 voet/minuut. Bij zo’n 1500 voet probeerde ik weer uit te levellen, zand eruit. Na een tijdje ontstond het gevoel en kon ik de ballon op de hoogte brengen om, volgens de kaartlezers Hans en Paul, de juiste vaarrichting te pakken op zo’n 1200 voet. Verder was een actief

teamlid van Teuto, Klaus Gayer, aan boord. Hij had al 37 vaarten meegemaakt en had dus al lang gezien dat ik nog veel kon leren. Dat laag aanvaren is een verhaal apart. Geduld is een schone zaak alhoewel teveel geduld ook op kan breken. Al met al heb ik een uurtje of drie aan het roer gestaan en zo’n 5 zakken zand “verstookt”. Nadat we ruim 6 uur verder waren en ik de ballon op 500 voet uitgeleveld had nam Axel de ballon weer in handen om te gaan landen met nog 5 zakken zand voor handen.

Met weinig sissende parachute zette hij een mooie daallijn in. Vanaf 500 voet in een strakke lijn naar ons landingsveld. Voor de landing werden nog even een paar scheppen zand gedumpt om wat af te vangen. Als alles zo perfect gaat moet er natuurlijk iets zijn wat het spannend maakt en ja hoor, daar kwam hij. Een

toeschouwer parkeerde zijn auto precies in onze vaarrichting. Hij begreep gelukkig onze gebaren en vriendelijke woorden en zette hem nog even snel wat verderop. De mand hobbelde een paar keer en we waren keurig staand geland. Paul sleepte ons nog even naar het naastgelegen droog en kort gemaaid grasveldje zonder omheining en daar werd de enveloppe in een mum van tijd plat gelegd. Dat gaat sneller als een heteluchtballon. Geheel volgens Duitse traditie dronken we een fles bier op de goede afloop. We hadden 6 uur en 20 minuten in de lucht gehangen en 160 km afgelegd en waren een ervaring rijker. Zo’n gasballon is toch even wat anders dan een heteluchtballon. Je moet veel meer geduld hebben. Ik kan iedereen aanraden om dit ook eens een keer te doen. Ik heb veel respect gekregen voor de inzet en vriendelijkheid van de ballonclub Teuto. Ze verdienen de aandacht die onder andere Bennie

ze geeft via zijn website. Hierdoor kan deze bijzondere vorm van ballonvaart blijven bestaan voor zeer betaalbare prijzen. Dit jaar richt Axel zich volledig op het gasballonvaren en verwelkomt hij graag heteluchtpiloten als passagiers. Met dank aan Bennie voor het regelwerk en de tip. Uiteraard ook dank aan Axel, Klaus en Ernst die ons de hele dag volgde. Hij was keurig bij de landing aanwezig. Henri van Bommel

19

Zelf een gasballonvaart maken

Tekst en Foto: Bennie Bos

Na het lezen van de vorige twee artikelen hoop ik dat jullie een beetje warm gedraaid zijn om nu ook zelf eens die grote stap te wagen. Je hebt gelezen dat de eerste groep 3 uur heeft gevaren, de tweede zelf meer dan 6 uur. En dat voor een prijs van 180 euro per persoon !!! Het startveld ligt in Duitsland, maar dichterbij dan je denkt. 45 minuten rijden vanaf Oldenzaal. Mijn vriend Axel is de contactpersoon van de Teuto Ballonclub en hij regelt ook de passagierplaatsen. Hij is bereikbaar via email. Correspondentie kan in het Duits en in het Engels, maar als je liever hebt dat ik contact met hem opneem, geen enkel probleem, stuur dan maar even een mailtje naar mij. Meer info vind je achter de knop "Een vaart maken met . . . een gasballon" aan de rechterkant van dit scherm. Het is tijd om je dromen waar te maken. Bennie Bos

20

Nu al uitbreiding Kubicek fabriek

Tekst en Foto: Kubicek Balloons

Vlak nadat we de nieuwe fabriek geopend hadden, dachten we “hoe lang zal het gaan duren voordat we meer ruimte nodig hebben voor onze steeds groeiende productie”. Niemand had gedacht dat het al binnen een jaar zover zou zijn. Op 17 februari hebben we de productieruimte met 50 % vergroot. Het was allemaal gepland natuurlijk, de ruimte was nog afgescheiden door een eenvoudig te verwijderen wand. Binnen 45 minuten was de klus geklaard en hebben we weer genoeg ruimte voor de productie van onze ballonnen. Er kunnen vanaf nu weddenschappen worden afgesloten wanneer we ook hier uitgegroeid zijn. Dan moeten we wel een tweede hal bouwen, maar ook die ruimte is aanwezig. Op dit moment zijn er maar liefst 30 ballonnen in productie. Kubicek Balloons

21

Formule 1 ballon

Tekst: Bennie Bos, Foto's: AGPC Pty en Cameron Balloons Bristol

Op 30 maart start de Foster Australian Grand Prix in Melbourne. Speciaal voor de promotie van deze F1 is een prachtige special shape vervaardigd. Een ballon met daarbovenop een enorme formule 1 wagen. De ballon is inmiddels op een spectaculaire manier aan de sponsors voorgesteld in de Vodafone Arena met in de mand het nieuwe gezicht van Foster, het fotomodel Kasia Zachwieja. De wagen heeft een breedte van 36 meter en een inhoud van 3113 kubieke meter en heeft volgens de gegevens een topsnelheid van maar 14,5 kilometer per uur. Er zal tijdens de echte races iets sneller gereden worden. De ballon zal een bekende verschijning worden boven de stad Melbourne, maar men is ook van plan boven andere grote steden te gaan varen. De ballon is onlangs afgeleverd door Cameron Balloon uit Bristol. Bennie Bos

22

Luchtschepen boven Moskou

Tekst en fotocompilatie: Bennie Bos, Foto: Manxome en RosAerosystems

De politie van Moskou zal spoedig beschikken over 2 kleine luchtschepen en 3 tetherballonnen, genaamd Aerostats. De luchtscheepjes van het type Au12 zijn van Russische makelij. Burgermeester Yuri Luzhkov wil deze moderne hulpmiddelen inzetten in zijn strijd tegen de misdaad en om de verkeerssituaties in de stad beter onder controle te hebben. Leonid Putincev, de eerste piloot die een Au12 luchtschip heeft getest zegt: ”de prestaties zijn geweldig, het luchtschip kan een snelheid halen van 50 km/h en kan stijgen en dalen met 7 meter per seconde. Elk luchtschip is 35 meter lang en heeft een gondel voor 2 personen. Ze kunnen naar een hoogte van 5000 foot en zijn uitgerust met camera’s en luidsprekers om te assisteren in het verkeer en als hulpmiddel in de misdaadbestrijding. De Au27 tethered balloons worden op strategische plaatsen aan een kabel opgesteld en zullen vanaf grote hoogte een enorm

gebied kunnen observeren. Ze kunnen daar dan 15 dagen blijven hangen en worden gevoed via een kabel naar het basisstation. Ze worden voorzien van radar en infrarood camera’s.    Bennie Bos

23

Spotters Corner

Cameron special, Rusland

Ultra Magic S-90, Japan

Kubicek BB60Z, Duitsland

Cameron N-56, Engeland

Kubicek BB26N, Zwitserland

Ultra Magic T-180, Spanje

Ultra Magic S-90, Nigeria

Cameron Z-90, Engeland

Kubicek BB30Z, Duitsland

Cameron Z-160, twee stuks voor Nederland.

PH-MMO en PH-MMN voor Bert ter Horst

Kubicek BB42Z, Nederland

PH-REG voor Bouke Zonneveld

Kubicek BB42Z, Duitsland

Ultra Magic N-250, Afrika

Cameron Z-425, Frankrijk

Cameron Z-105, Duitsland

Ultra Magic S-90

Kubicek BB42Z, Oostenrijk

Cameron A-105, Engeland

Kubicek BB30Z, Duitsland

Ultra Magic N-250 (2 stuks), USA

Ultra Magic S-90, Nigeria

Cameron Z-105, Luxemburg

Cameron TR-70, Polen

Ultra Magic M-160, de prachtige nieuwe

ballon OO-BRZ van Nick Vermeulen uit België.

Geen nieuwe ballon maar wel even het vermelden waard dat de ballon is gekocht door Jan Bosma.

Ik hoop dat we de ballon nu weer vaak mogen zien.

Ultra Magic M-120, Duitsland

Kubicek BB45N, Nederland PH-MRO  

Cameron Z-160, Zwitserland 

Kavanagh E-210, Australië

Kavanagh EX-65, Engeland

Kubicek BB37N, Italië

Een prachtig ontwerp voor de nieuwe Cameron N-145 van Hendrik Foré uit België. Kenteken word OO-BNQ

Aart Jan Troost uit Nederland heeft deze Cameron

Z-105 in bestelling. Het kenteken is nog niet bekend.

24

Grootste Boxershorts ter wereld

Tekst: Kavanagh Balloons, Foto's: Maaike Bierma en Andrew Chapman

Mitch Dowd is een fabrikant van ondergoed en nachtkleding. Hij zocht een manier om te laten zien dat hij het Australische team steunt tijdens de komende “Commonwealth Games” en nam contact op met Kavanagh Balloons. Zij ontwierpen en maakten de grootste boxershort ter wereld van 12 meter breed en 10 meter hoog. De “Giant Undie” werd opgehangen tussen twee Kavanagh D-77 ballonnen waarna het setje een vaart maakte over de stad Melbourne. De piloten waren Sean Kavanagh en Paul Gibbs. De firma “Picture this Ballooning” heeft de stunt gecoördineerd en verzorgde ook de media die via een andere ballon en een helikopter het geheel van dichtbij kon volgen. “Het was geen moeilijke stunt om uit te voeren”, aldus Sean,” maar het vergde veel concentratievermogen om met de twee ballonnen aan elkaar gebonden een vaart over Melbourne te maken".  Kavanagh Balloons

25

Wie kende de PH-PHB

Tekst en Foto: Johan Hetebrij

Er wordt gezocht naar mensen die meer informatie kunnen geven over de PH-PHB, een ballon die gebouwd werd in 1975 en toen op naam stond van Public Air Ned. BV uit Naarden. Het betrof een Raven S55A, serienummer 238.

Zo rond het einde van de 70'er jaren was het mogelijk om voor vijf gulden (voor een goed doel) een kabelopstijging te maken op het grasveld voor onze flat in Heerenveen. De passagiers mochten in het mandje omhoog, terwijl de piloot op de grond bleef, de brander werd bediend vanaf de grond! Op de foto is ook te zien dat de ballon dicht is aan de onderkant! Enkele sterke mannen aan vier stevige touwen zorgden ervoor dat de ballon niet te hoog ging... Het is mij niet bekend of deze ballon ooit vrije vaarten gemaakt heeft. De reklame op deze rood/wit/blauwe ballon zijn voor Heerenveense bedrijven, en is dus speciaal voor deze gelegenheid er op gezet. . . . iedereen die meer informatie over deze ballon kan verschaffen of zelfs foto's in zijn bezit heeft, graag even een mailtje naar info@hotair.nl

Johan Hetebrij

26

Kapadokya Balloon Festival

Tekst: Geert Van Wolvelaer & Murat Özgüç, Foto: Wout Bakker

Beste Piloten en teams, Wij zijn blij u te mogen melden dat de inschrijving voor het Kapadokya Balloon Festival 2006 geopend is. Zoals u weet zal het festival plaatsvinden in Turkije van 17 tot 24 september 2006. Het maximum aantal ballonnen wordt door organisatorische redenen beperkt tot 30 teams. Wees er dus snel bij om dit spectaculaire landschap te bewonderen. Ingeschreven teams dienen 1 dag voor de meeting (zaterdag 16 september) aanwezig te zijn voor de preparatie van hun materiaal. Op dit ogenblik zijn we nog steeds in onderhandeling met mogelijke sponsors voor tussenkomst in de vliegtickets. Deze onderhandelingen zitten in een finaal stadium. Dit betekent dat, wie via de organisatie zijn ticket boekt, zou kunnen rekenen op een korting.

Dit is uiteraard nog een voorlopige fase. Ook de reclamecampagne start vanaf volgende week op

volle toeren. Alle informatie inclusief de hoogte van het inschrijvinggeld kun je vinden op de officiële website. Alle ingeschreven teams ontvangen een gedetailleerde email met alle info over betalingsmogelijkheden en verdere info betreffende de verscheping van het materiaal, dit ten gepaste tijde. In elk geval hopen we op jullie aanwezigheid in deze fantastische streek! Soft Landings.   Geert Van Wolvelaer & Murat Özgüç

27

Arosa werkt (ballon) verslavend

Tekst en Foto's: Ben Bläss

Arosa, in het jaar 1897 als een exclusieve vakantieoord met 8 tot 12 uur zon per dag ontdekt, ligt ca. 30 km ten zuiden van het Zwitserse plaatsje Chur onder de rook van Zürich. Om het vakantieparadijs op een hoogte van 1800 meter te bereiken moeten eerst 356 serpentines met vierwielaandrijving afgelegd worden. Kort voor

het binnenrijden van Arosa geeft een bord aan, dat er nog zes bochten te gaan is. En dan heb je een ongeëvenaard uitzicht op het bevroren meer in het dal met daar omheen trapsgewijs geplaatst luxe tot zeer luxe hotels. De kabelbaan vervoert onophoudelijk wandelaars, wintersporters met ski of snowbord tot de top van de Weisshorn (2663 m), om de sportiviteit met het prachtige vergezicht te combineren. Vanaf Chur is Arosa ook met de romantische trein (Räthibahn) te bereiken. Het uitzicht tijdens de rit is adembenemend. Bij de eindhalte aangekomen staan arrensleeën de toeristen op te wachten voor het vervoer naar de besproken hotels. In 1982 wordt op initiatief van de plaatselijke VVV in samenwerking met het HOT-HIT opleidingscentrum voor heteluchtballonpiloten uit het Duitse Fahrwangen en de ballonclub Zürich het eerste ballonevenement in de vorm van het

Zwitserse kampioenschap voor heteluchtballons georganiseerd. In 1990 wordt de ballonclub Arosa opgericht, welke tot doel heeft de alpine ballonsport te promoten, jaarlijks een meeting te organiseren en leden op te leiden en bij te scholen. De club beschikt over een eigen gasstation. Op 30 juni in hetzelfde jaar maakt de

3600 m3 grote heteluchtballon met de registratie

HB-BQW, geleverd door de Duitse ballonfabrikant Schroeder, zijn eerste vaart. Het ontwerp is oogstrelend. De VVV van Arosa en de exploitant van de kabelbaan zijn eigenaar van de ballon. Piloot Urs Mattle vaart de ballon met name in de omgeving van Zürich. In 1996 wordt de ballon vervangen door een nieuwe, die thans onder regie van Walter Vollenweider gevaren wordt. Nadat ook dit jaar tot het begin van het evenement een behoorlijk pak sneeuw is gevallen, toont de professionele meteoroloog Peter Pöschl van de Zwitserse televisie zich tijdens de eerste briefing voor de hele week uitgesproken optimistisch. Op de zondagavond kan derhalve de traditioneel op de bevroren Obersee geplande nightglow (glooming) met alle teams plaatsvinden. Boven de Obersee vormen de reusachtige Alpentoppen een indrukwekkende

coulisse. Zij zijn zwijgende getuigen van een spectaculair schouwspel. Voorafgaande aan de nightglow worden de Montgolfiere van Erich Nebel en de Inserto ballon van Thomas Seitz (piloten uit Zwitserland) onder mijn regie met champagne gedoopt.

De volgende morgen kiezen in totaal 15 teams een plek op het bevroren meer en beginnen met de opbouw van de kleurrijke ballons. Opvallend is de spreekwoordelijke discipline en hulpvaardigheid van alle ballonteams, die hun equipement met een snowboard naar hun plek duwen. Dynamiek maakt plaats voor rust.

In een mum van tijd ontspint zich een kleurspektakel, dat weergaloos is. De composities zijn voer voor fotografen en doen de harten van de toeschouwers sneller kloppen. De lucht wordt met steeds meer gekleurd nylon gevuld en de zon aan het donkerblauwe zwerk zorgt voor een extra dimensie. Het Warsteiner heteluchtschip volgt de ballons, die in de buurt van de pistes op grote hoogte hun vaart beëindigen. Het slepen van het equipement tot aan de piste wordt door de hoge sneeuw extra bemoeilijkt en kost veel inspanning en kracht. De kop is eraf en de volgende dag begint de eerste tocht over de Alpen vanwege de ideale weersgesteldheid (uitstekende zicht, op hoogte 35 knopen, nauwelijks wind in een dal). Het is 30 januari. De Zwitserse piloot Erich Nebel nodigt mij uit voor de eerste vaart van de nieuwe Montgolfiere, die bij Ultramagic in Spanje geproduceerd is. De gloednieuwe ballon met

een volume van 3000 m³ is 25 m hoog en weegt in totaal 510 kg, waarvan 134 kg voor de envelop. Erich Nebel heeft als tweede piloot Christian Horni aan boord, de voormalige voorzitter van de Zwitserse Ballonfederatie, ook een zeer geroutineerde alpine ballonvaarder. Beide piloten gaan niet over één nacht ijs

en controleren voor vertrek heel nauwkeurig of alle vereiste ingrediënten voor een veilige Alpenvaart als o.a. volle batterijen, transponder met extra accu, survivalpakket, zuurstof, vuurpijl etc. tot de uitrusting behoren. Kort na het opstijgen fladdert de parachute alsof deze niet helemaal gesloten is. Via de radio wordt een collega boven de Montgolfiere gevraagd, of de parachute wel gesloten is. Het antwoord is gelukkig bevestigend. Wij klimmen naar een hoogte van ruim 3000 m en genieten in volle teugen van het adembenemende uitzicht. Alpentoppen zo ver je maar kijken kunt. Boven de wereld verheven voel je je heel nietig. Je bent één met de natuur en voelt de macht van de schepping. Wij zweven over het centrale Alpenmassief en genieten ons suf. Na een aantal uren wordt tot het afdalen besloten. In de buurt van Flims loopt de daalsnelheid op tot 6,3 m/sec. De envelop krimpt en

krimpt en wanneer deze ook nog door een windschering geraakt en verder gedeformeerd wordt, heb ik het gevoel alsof mijn maag boven mijn hoofd hangt. Het is tenslotte de eerste vaart... Het moment van afdaling was perfect getimed. Wij landen midden in het dal heel zacht in de hoge sneeuw en slepen de ballon met zwaargewicht Christian Horni in de mand naar de dichtst bijzijnde weg.

Door het gesleep in de hoge sneeuw heb ik het gevoel, dat mijn linker arm een halve meter langer is geworden... Uiteindelijk bereiken wij met vereende krachten een geasfalteerde weg. De volgploeg is ondanks de 356 bochten van Arosa naar Chur supersnel ter plaatse. Met een klein rupsvoertuig, dat uit de volgwagen

tevoorschijn komt, betekent het slepen van envelop en mand een peulenschil. Elke avond komen alle teams bij elkaar, om de revue te laten passeren en relevante informatie voor veilige ballonvaarten over de Alpen uit te wisselen. De volgende dag wordt de kathedraal van Sankt Gallen, gevaren door Marlies Nägeli, via een perfect georganiseerde actie met een pistenbulli naar een voor een volgwagen niet te bereiken plek naast een klein kerkje getransporteerd en opgeblazen. De kathedraal werd in 2003 gebouwd door Kubicek. Het is een replica van de kathedraal in St. Gallen. De originele barok kathedraal is gebouwd in de jaren 1755 tot 1766 en daarvan heeft Kubicek een echte ballon gemaakt onder de naam "Flying Kathedral". De eerste testvaart is gemaakt op 1 december 2003 en het reusachtige gevaarte heeft inmiddels in heel wat Europese landen veel opzien gebaard. De originele kathedraal is 80 m hoog, 58 m

breed en 103 m lang. De ballon is 31 m hoog, 15 m breed en 26 m lang. De ballon heeft een inhoud van 3.100 m3 en weegt 250 kilo. Er is 2,9 kilometer stof gebruikt en het beschilderde gedeelte bedraagt 1.600 vierkante meter. Het draagvermogen is groot genoeg voor een piloot en 2 passagiers. De ingewikkelde tekeningen op de

stof zijn op de losse panelen met airbrush bewerkt, voordat deze panelen met 25 km garen aan elkaar zijn genaaid. Het hogedrukgebied blijft stabiel, waardoor wederom een Alpenvaart richting Davos in het verschiet ligt. Ik blijf de ballons vanuit het heteluchtschip volgen, om de sprookjesachtige sfeer op de gevoelige plaat vast te leggen en s`avonds op een groot projectiescherm midden in het centrum te vertonen. Voor de in grote getale verschenen toeschouwers gaat er een (ballon)wereld open. Het ballonvirus is niet meer te stuiten... Het einde van het evenement nadert met rasse schreden. Sommige piloten kunnen er niet genoeg van krijgen en stijgen wederom op voor een Alpenvaart. Een pilotenteam zonder voldoende ervaring in de Alpen wordt tijdens de vaart met communicatieproblemen geconfronteerd en landt in een onherbergzaam gebied in een sparrenboom, waardoor de prachtige Arosa ballon

helemaal aan flarden scheurt. De berging door een helikopter kost door gebrek aan ervaring van het pilotenteam onnodig veel tijd en geld. Het doet de organisatie besluiten, om bij de volgende editie van het

evenement een helikopterbedrijf uit te nodigen, om voortaan beter voorbereid te zijn op een (efficiënte) berging. Na de jaarvergadering van de ballonclub Arosa wordt het evenement hoog boven op de alm in een sfeervolle berghut feestelijk afgesloten. De volgende morgen maakt de “Churbaron”, eigenaar van de vele pistes rond Chur, op uitnodiging van de VVV in Arosa zijn eerste ballonvaart. Piloot Andreas Wittwer “offert” zich voor een wederom indrukwekkende Alpenvaart op. Omdat ik met Andreas mee mocht reizen naar Arosa, moet ik in zijn buurt blijven en mag “noodgedwongen” meevaren. Wat een “straf”... De belevenissen tijdens deze ballonweek zullen nooit van mijn netvlies verdwijnen. Ballonvaren in Arosa werkt (ballon)verslavend. Het (ballon)leven is rijk, zeer rijk!  

Ben Bläss

28

Tot Slot

Tekst: Bennie Bos, Foto: Nienke Bos

De One Day Fly welke op zaterdag 11 maart gevaren zou worden in het Drentse Odoorn, vlak bij mij om de hoek, is door weersomstandigheden uitgesteld.

Of zoals organisator Bert Stuiver mij berichtte:

"’t Gait nait deur, vief’n twintigste goan we ’t weer prober’n". Voor de niet Drenten onder jullie, en dat zijn de meesten: "Het gaat niet door, de 25e proberen we het opnieuw". Op 6 maart heeft de nieuwe "Goodyear" blimp zijn allereerste testvaart gemaakt op de basis in Akron, de videobeelden kun je hier bekijken. De inschrijving voor de meeting in Albuquerque is geopend, het thema van dit jaar is "Out of the Blue". Klik hier voor de website.

Op het moment van verschijnen van dit magazine was nog steeds de nieuwe Belgische Special Shape "Mister Bup" niet onthuld. Het kan niet lang meer duren, klik hier. De stunt bij A3 ballon met de

Paris-Dakar auto onder de ballon, is inmiddels ivm

weersomstandigheden al 2 keer uitgesteld. Een nieuwe datum moet nog gekozen worden. Reacties via email zijn altijd welkom, ik ben benieuwd hoe de nieuwe look van de website je bevalt. Toedeledokie, Bennie Bos