Warsteiner Internationale Montgolfiade


Tekst en Foto's: Bennie Bos

    

Het is begin september, tijd voor één van mijn top 5 ballonmeetings. Het kleine Duitse plaatsje Warstein in hartje Sauerland komt één keer per jaar tot leven als de grote Warsteiner Internationale Montgolfiade plaatsvindt. Normaal is hier volgens eigen zeggen van de inwoners geen reet te beleven maar nu wordt het

dorp bedolven onder de ballonwagens als bij het Plückershoff op de Hillenberg de jaarlijkse tiendaagse ballonmeeting plaats vind. Naast het startveld staat de bierbrouwerij van Warstein, wie kent het bier niet. Volgens mij de grootste ballonsponsor ter wereld. Het eerste weekend bezochten Nienke en ik de fiesta als pers, later in de week stond ik nog als crew ingepland bij ons “Birds Ballonteam”. Warstein is een zeer gastvrij plaatsje, meteen toen we bij onze hospita binnen stapten werd de koffie ingetapt en een bord met schnitzel voor onze neuzen gezet. We zouden wel honger hebben van de reis. Een schnitzeltje gaat er altijd in natuurlijk. De twee startvelden die naast elkaar liggen en enkel gescheiden zijn door een weggetje voor toeschouwers, waren gelukkig nog in goede toestand na de vele regen van de afgelopen tijd. Ook de enorme parkeerplaats bezorgde ons nog geen

glijpartijen. Dat is in het verleden wel eens anders geweest. De weerssituatie van de eerste vrijdagavond was prima, echter weinig zonneschijn. Erg veel wind was er niet bij de start. Nienke kreeg een plaatsje aangeboden van Marjolein de Jong. Haar broer Aernoud had nog ruimte over in zijn “Nijlpaard” ballon.

Maar liefst 126 ballonnen werden op het startveld uitgelegd. Volgens de tellingen stonden er die avond 9.500 toeschouwers langs de baan. Speciaal voor hen stonden er ook diverse worstkramen en kermisattracties opgesteld. Het is een feest om deze gezellige sfeer van dichtbij te mogen meemaken. Terwijl de lucht al bezaaid is met kleurrijke bollen, stijgt ook Nienke op en drijft de hele colonne richting de grote steengroeve, één van de vele die in de omgeving te vinden is. Mooi laag passeren ze het grote complex waar heel veel kalksteen wordt gewonnen wat volgens de inwoners veel door Nederlandse vrachtwagens wordt afgevoerd. Deze meeting begint altijd rustig, als je 126 ballonnen tenminste rustig kunt noemen. Twee heteluchtschepen maakten zich klaar om op te stijgen en ook enkele van de 21 aangemelde specials bouwden zich op. Het “op de kop” poppetje

“Stratolini”, de heftruck, het Ei en de Kiwi waren al aanwezig. De rest van het moois zou in de loop naar het volgende weekend volgen. Er stonden ook nog 4 extra luchtschepen gepland. Toen alle ballonnen nog zichtbaar waren, zag je van de andere kant in de verte de eerste Fly-In ballonnen al komen.

   

    

Het onderwerp “Paraballooning” stond ook dit weekend op het programma. Wedstrijdpiloten die normaal hun opdrachten afwerken maar ook een parachutist mee aan boord hebben. De uiteindelijke uitslag hangt af van de scores van zowel de piloot als de jumper. Hoog boven het hoofdveld werden de para’s uit de mandjes

gedropt, een prachtig schouwspel. Ik wil dit altijd van dichtbij meemaken en zoek me dan ook een plekje vlak bij het doelkruis. De eerste springer die op het veld terecht komt zit net enkele centimeters te hoog en steekt zijn been uit om het doelkruis aan te tikken. Hierdoor tikt zijn voet in de grond en maakt hij een mooie schuiver. Dat liep niet helemaal zoals gepland maar de kleine man overleefde dit wel. Die kleine man bleek echter een hele grote man uit de ballonvaart wedstrijdwereld te zijn. Voormalig wereldkampioen en volgens mij winnaar van alles wat zo’n beetje te winnen valt in de ballonsport, piloot Uwe Schneider. We schudden elkaar de hand en hij was best wel tevreden met zijn resultaat. Na het afzetten van de para’s zie je bijna alle ballonnen vervormen omdat de piloten snel naar beneden willen om een andere windrichting te vangen, op weg naar hun volgende doel. Voor België is hier elk jaar Jan

Timmers weer aanwezig. De eerste nightglow van de meeting staat gepland voor vanavond en er worden al wat ballonnen opgebouwd. Ik heb er echter een zwaar hoofd in want de vlaggen gaan steeds strakker staan en Nienke vertelde mij ook al dat tijdens haar vaart de wind was toegenomen en dat ze een behoorlijke snelle

landing hadden gehad. Ik besloot de camera maar in de auto te laten liggen want als alles zo schommelt krijg je toch enkel bewogen foto’s. Ik ging even helpen bij Eckie, de piloot op de “Stratolini” shape. Met veel moeite kon hij de zaak overeind houden terwijl het eerste muziekstuk werd gestart. Aan het eind van de plaat zag je al diverse ballonnen plat gaan en wijselijk trok de rest toen ook de riplijn. Aan gaten in de ballon heeft niemand wat . . nou ja, met uitzondering van de hersteller dan. De volgende ochtend weer op tijd uit de veren want het was droog met weinig wind. Maar liefst 105 ballonteams wilden een mooie ochtendvaart gaan maken en verschenen op het veld, een aantal nog met een ruige bos haar. Voordat de klok zeven keer sloeg, ging het eerste team de lucht in. De zon kwam er even later door en toverde een prachtig plaatje tevoorschijn. Zelfs op dit vroege tijdstip stijgen de

heteluchtschepen en de specials op, prachtig. Het zilveren “Linde” luchtschip steekt schitterend af tegen de donkerblauwe lucht. Als na bijna een uur eindelijk alles vertrokken is en de luchtschepen buiten het startveld blijven hangen, knallen de wedstrijdpara’s weer met een bloedgang richting het kleine kruisje op het midden

van het veld. Direct worden de afstanden door een fanatiek meetteam ingemeten. Op datzelfde startveld stond een podium opgesteld wat gebruikt wordt voor de nightglow. Omdat dit nu niet gebruikt werd, hadden we hier een pracht van een zitplaats om alles van dichtbij te bekijken. Opeens scheert er op een afstand van 3 meter op een meter hoogte een kereltje aan een matrasje langs ons heen, zegt keurig “gutenmorgen” en glijd even verderop op zijn achterste en komt tot stilstand. Leuk, leuk. Overdag bezochten we de nabij gelegen Möhnesee. Een heel groot meer met als mooiste de zogenaamde “Spermauer”. Dat klinkt een beetje eng maar is gewoon een enorme stuwdam. Indrukwekkend om te zien. Even na zessen die avond ligt het startveld weer bezaaid met ballonnen. Er is altijd wel iemand die gaat tellen en men kwam op een score van 145 stuks. Omdat de weersituatie een beetje verdacht

was, er was een donkere lucht en in Nederland regende het bijna overal, kwam er nog een extra mededeling over de radio. Het zou droog blijven, maar men moest wel rekening houden met een grondwind bij de landing van 8 tot 10 knopen. Veel kinderen liepen rond met het jaarboek waarin alle ballonfoto’s staan. De kinderen

wilden zoveel mogelijk handtekeningen verzamelen bij de foto van de piloot. Ze vroegen dan wel direct, “welk nummer bent u”. Ik zou ze lekker laten zoeken in de lijst met bijna 300 ingeschreven ballonteams, je moet het ze ook niet te gemakkelijk maken. Met een donkere lucht op de achtergrond, was het mooie plaatje weer compleet. Nadat de ballonnen buiten het veld hingen begon het toch licht te motregenen. Die avond bezochten meer dan 30.000 mensen deze fiesta. Velen van hen bleven ook hangen voor de nightglow of kwamen daar speciaal voor. In verband met de aantrekkende wind en de ervaring van gisteravond nog in het achterhoofd, werd terecht besloten de nightglow aan te passen en zouden de teams na terugkomst van de vaart hun ballonmand opbouwen en met de branders op de maat van de muziek fakkelen. Met kippenvel op de armen stond ik naast het podium waarop een violiste had

plaatsgenomen. Zij speelde de nummers van de Griek “Vangelis” live mee op haar viool. Ondertussen hingen de piloten aan de branderhandels en fakkelden dat het een lieve lust was. Dit gaf een enorm gevoel van “Power”. Ik stond in de wind en voelde de enorme warmte langs mijn lijf stromen. Wat een geweld !!!

  

  

De mooie show werd afgesloten met een vuurwerk wat ik tot één van de mooiste wil rekenen die ik ooit had gezien. Organisator Hermann Löser was heel gelukkig met de afgelopen dagen maar vertelde me dat de komende dagen veel wind zouden brengen en dat de start van acht gasballonnen voor de zondagmiddag

inmiddels al gecanceld was. Dat was wel jammer want vrienden van mij zouden die middag hun splinternieuwe “Warsteiner” gasballon dopen. Na het heerlijke Duitse ontbijt met roerei die zondagochtend met ons gastgezin reden we dus iets vroeger dan gepland weer naar huis. Na twee dagen wind begon dan eindelijk de verwachte mooie nazomer en zo reed ik op dinsdag weer terug naar Warstein. Voor Nienke was de schoolvakantie voorbij en ze was inmiddels aan het laatste Havo jaar begonnen. Ze was blij dat ze niet met me mee hoefde . . .  niet dus. Op het immense parkeerterrein waren de eerste rijen afgesloten. Gisteren had het nog zwaar geregend en omdat het veld schuin afloopt, had zich hier veel water verzameld. Door het autogebruik van de vorige avond was nu de hele boel aan gort gereden. Deze ochtend was de Long Distance gevaren. De winnaar had maar liefst 165 kilometer in 2 uur afgelegd, een

snelheid van 82,5 km/h. Maar liefst 137 ballonnen stonden deze middag klaar om te vertrekken onder mooie omstandigheden. Het zonnetje erbij wilde nog net niet lukken. De piloot van het “Lefax” poppetje stijgt zeer snel op en stuitert na 2 minuten achter de parkeerplaats weer aan de grond waarna hij weer snel opstijgt. Ik

heb zo mijn twijfels over deze gang van zaken. Nu zie ik ook de Kiwi special shape van dichtbij. Een donkerbruine ballon die moeilijk op de foto te zetten is. Het kenteken begint met A6-, en blijkt dus uit de Verenigde Arabische Emiraten afkomstig te zijn. Ook op woensdagochtend weer meer dan 100 deelnemers, men maakt van elke gelegenheid gebruik om te varen. Blijkbaar is de slechte zomer daar ook mede verantwoordelijk voor. Nadat alles vertrokken was, ben ik nog achter een groep ballonnen aan gereden door het prachtige heuvelachtige landschap en liet Rita van Veen nog even over mijn hoofd zweven. Het groene “Lefax” poppetje landde vlak voor mij en boorde zijn neus de grond in, althans zo leek het. Nadat ik overdag de nabijgelegen prachtige oude plaats Soest bezocht had, kwam de rest van ons team vanuit België afgereisd en gingen we eerst even gezellig samen uit eten. De zon was nu echt

doorgebroken en we genoten van een prachtige dag. Er was nu geen enkel stukje bewolking meer te vinden aan de hemel, de avondvaart beloofde heel mooi te worden. Het was zeer druk langs de startvelden, een ieder wachtte met een groot gevuld “Warsteiner” glas in de hand op het schouwspel wat zou komen.

  

   

Eric had voor vanavond de “Maskot” gepland, de mini special shape met een inhoud van 900 m3. Net genoeg om 1 persoon te dragen. Een unieke ballon, het is namelijk de enigste nog operationele special shape hopper ter wereld. We hadden dan ook veel bekijkt toen we de ballon uit de kleine zak trokken. 1 gasfles met

daaraan gemonteerd een enkele brander. Eric zit gewoon op een schommelplankje. Geen chute, maar een kleine scheurbaan. De ballon is niet meer de jongste maar ziet er nog prachtig uit. De ballon is ooit door Kubicek gebouwd in opdracht van een klant voor de promotie van de Olympische Spelen in het Franse Albertville. De opdrachtgever ging echter bankroet en de ballon is nooit gebruikt voor zijn doel. Benoit Simeons, zag de kleine ballonzak liggen in de fabriek van Kubicek en was helemaal weg van het formaat van deze shape. Normaal zijn specials onhandige dingen om in te pakken, dit formaat sprak hem wel aan en hij besloot om de ballon te kopen en de Olympische ringen te verwijderen. De eerste keer dat ik de ballon heb gezien was zo’n 10 jaar geleden toen ik in Japan aan het crewen was bij de Wereld kampioenschappen. Benoit had de ballon toen in de lucht boven de Kase River en zat zelf op een fiets

eronder. Een beeld wat ik nooit meer ben vergeten. Het toeval wilde dat Eric dit jaar deze ballon van Benoit had over gekocht en dat ik er nu zelf mee mag werken. Het kubus gedeelte van de ballon is maar 8 meter breed. De rode muts is heel lang als je hem uitrolt en het balletje aan het einde is een meter in doorsnede.

   

   

Achter in de nek van het poppetje zit een scheurbaan. Eric trekt zijn zwarte overal aan en wij leggen ondertussen de ballon in de juiste positie. Als de ventilator de ballon half gevuld heeft moet de scheurbaan erin gebouwd worden en moet Eric deze aan de binnenkant met een touwtje zekeren.

  

  

De zon schijnt overweldigend en de eerste ballonnen drijven in alle rust de ruimte in. Languit liggend op de grond met de brander op zijn buik, inflate Eric de Maskot en het is me duidelijk dat je gemakkelijker een normale ballon de lucht in gooit dan deze kleine schoonheid. Als er al meer dan 100 ballonnen hangen te

schitteren in de blauwe lucht, ga ik even een foto van de Maskot maken en zie dan de reden dat Eric geen lift kan krijgen in zijn ballon. Door de één of andere reden is de scheurbaan er uitgeknald. Snel trekken we alles weer plat waarna de scheurbaan opnieuw erin gezet word. Later bleek dat de launchmaster op het andere veld ons probleem ook al had waargenomen en al radiocontact had gehad met zijn collega op ons startveld. Het probleem was echter snel opgelost waarna de Maskot fier omhoog kwam tussen al zijn grote ballonbroers en zusters. Het applaus dat Eric kreeg toen hij de lucht in ging was verdiend, een prachtig gezicht. We waren met genoeg crew dus ik kon op het veld blijven om foto’s te maken van het uiteindelijke aantal van 180 ballonnen. Er werden nog twee luchtschepen opgebouwd en ook de “Branderburger Tor” kwam overeind. Deze prachtige ballon is geheel

gerestaureerd en nu in handen van de Warsteiner brouwerij. De ballon is zelfs nog Nederlands geregistreerd geweest en was in handen van Rien Jurg. De ballon is toen verkocht en heeft lang op een pallet gelegen wat hem niet echt goed heeft gedaan. De paardenkoppen bovenop de ballon waren aangevreten door muizen en

meer van dat soort schade. De brouwerij heeft de ballon gekocht, laten restaureren en voorzien van een grote Warsteiner banner. Deze special had voordien nog geen 14 uur gevaren, dat zal zeker te maken hebben met zijn gewicht van meer dan 400 kilo. Vrij laat in de daglichtperiode werd de ballon opgebouwd, ongetwijfeld met de bedoeling om deze te laten staan tot en met de nightglow. De brouwerij heeft nog een special in bezit, namelijk de prachtige zwarte locomotief en ook deze werd nog even opgebouwd. Er wordt een enorme suikerbus geinflate naast de colafles, ook deze zijn voor de komende nightglow. In de verte zweven de laatste ballonnen over de steengroeven en langzaam zakt de zon naar zijn rustplaats. De Spanjaarden zetten de nieuwe telefoon overeind terwijl naast de “Branderburger” enkele gewone “Warsteiners” worden opgebouwd. Hier was wat speciaals aan de hand, namelijk een

doop en een afscheid. Toen beidde ballonnen overeind stonden, klonk het prachtige “Time to Say Goodbye” van Sarah Brightman. Terwijl de oude “Warsteiner” langzaam voor de allerlaatste keer werd neergehaald, werd de nieuwe ballon feestelijk gedoopt. Ik zie achter mij de violiste nog wat laatste oefeningen doen op het

kantoor terwijl langzaam de resterende ballonteams terugkomen van de uiterst zonnige vaart. Als het helemaal donker is begint de show onder grote publieke belangstelling. Vele ballonnen maar ook veel specials deden vandaag mee en ik kreeg helemaal een “gänzehaut” toen de dame live de muziek begon te spelen van de "Winnetou" films. De volgende ochtend was er de mogelijkheid voor de piloten om op te stijgen op het vliegveld van Paderborn. Er zou dan een Line-Up gedaan worden. 75 teams schreven zich hiervoor in, 50 teams stegen toch liever in Warstein op. Ook Eric koos voor de laatste optie. “We zijn speciaal naar Warstein gekomen om hier te varen in een mooi heuvelachtig gebied, dan gaan we niet naar Paderborn waar alles vlak is”. En gelijk had ie. Uiteraard had Eric naast de Mascot special ook de Birds ballon meegenomen zodat we met de crew ook nog wat leuks konden doen. Het was amper licht

toen we opstegen en over de steengroeve voeren. Toen de zon erdoor kwam, ontstond er een pracht van een oranje gloed, net op het moment dat tussen ons en de zon enkele ballonnen naast een windmolen hingen. Een prachtfoto. Op een bergtop liepen allemaal geiten, ze mekkerden wat af toen we langs kwamen.

   

   

We dreven langs het huis van ons gastgezin en kwamen toen in het eerste dal terecht. Het bleek enorm stuurbaar te zijn. Je kon met de richting van het dal meevaren en er waren zelfs winden te vinden waarmee je 180 graden om kon keren. Ideaal wedstrijdweer. Boven een groot dennenbos begon ik spontaan

“Oh Dennenboom” te zingen. Ik zat alweer helemaal in de stemming. De nieuwe “LG” telefoon hing steeds bij ons in de buurt en je zag hem soms heel duidelijk een andere richting kiezen. Onze landing ging uiteindelijk laag over een weg, paaltje een beetje krom (maar die boog wel terug) en in een mooi stoppelveld. Een oude Cameron Viva, die ons al eerder tegemoet gevaren was (kan dat, ja dat kon daar wel) kwam nu ook weer onze kant op en wilde op hetzelfde veldje aan de grond. Eigenlijk op precies dezelfde plek, dus die kwam keurig tegen de Birds aan leunen en gleed vlak naast ons aan de grond. Zijn crew reed in een 4x4 en dacht deze even in de berm te parkeren. Je snapt het al, door het gras zag hij de greppel niet en hing even later op 30 graden in de berm. We boden aan hem eruit te trekken maar dat beestje redde dat geheel zelfstandig. Het team kwam uit New Zeeland en was zeer geïnteresseerd in

de rode beugel waarmee wij de ballon deflaten. De maten werden keurig opgemeten zodat hij het thuis kon nabouwen. Na het gastanken wat achter de brouwerij voorzien was, brachten we nog even een bezoek aan de stuwdam. Het weer werd er helaas gedurende de dag niet beter op, er volgde zelfs regen. Op de

avondbriefing bleek ook wel dat er niet gevaren kon worden. De regen was dan inmiddels wel weer gestopt maar er zou spoedig een toename van de wind komen. Een avond vrij, wat te doen. Daar had ons gastgezin wel een passende oplossing voor. We gaan lekker met elkaar schnitzel eten. En ik moet zeggen, de zaakjes die wij al hadden geprobeerd, vielen allemaal in het niet bij deze tent. Ik was zeer blij dat ik er geen "bratkartoffelen" bij besteld had, wat een heerlijke lap!!! De volgende ochtend werd wederom heel bijzonder. De briefing gaf aan dat er aan de grond prima omstandigheden voor een ballonstart waren te vinden, echter op enkele honderden meters hoogte zou veel meer wind staan. Een vaart zou dus geen probleem zijn. Op het startveld was het bewolkt, de zon zou er niet gauw doorkomen. In de bewolking zaten echter wel wat gaten, zodat een doorstijg mogelijk zou zijn.

We stegen op het juiste moment op en kwamen precies in een gat uit waardoor we konden doorstijgen. Het landschap onder ons werd kleiner en kleiner, we stegen door tot 2 kilometer hoogte waar we de bovenkant van de wolken konden zien. Er ontvouwde zich een ongekend landschap voor onze neus en we stegen nog

even door tot 2,5 kilometer zodat we een uitzicht over een soort Noordpool hadden waarin enkel de ijsberen en de pinguïns ontbraken.  Een felle zon bescheen een prachtig wolkenlandschap. Je weet niet wat je ziet, dit is waanzinnig. Rond onze schaduw tekent zich een prachtige Corona af. In de verte zien we nog enkele ballonnen hangen en we schrikken even als we op de GPS onze snelheid aflezen. We koersen met een snelheid van 75 km/u naar het zuiden. Wauw!!! Dat gaat onze crew nooit bijhouden. Maar ach, dat zien we dan wel weer, we hebben de hele dag de tijd. Na een uur boven de wolken te hebben gehangen, komen we weer boven wat dunnere stukken bewolking en kunnen we veilig dalen. We zien weggetjes, windmolens, huisjes en straten. In eerste instantie veel bos maar we hebben de richting naar een mooi dal. Onze snelheid neemt weer af en vlak naast een bosperceel op een mooie

weide zet Eric de ballon rechtstandig weer aan de grond. Geen zuchtje wind te voelen, ongekend. Waar zijn we terecht gekomen, in de verste verte geen beschaving te zien. Gelukkig had ik mijn TomTom in de tas en al gauw was onze locatie bekend en bleken we vlak bij een doorgaande weg te zitten. Vanaf daar liep er zelfs een verhard paadje naar onze landingsplaats. We belden de locatie door naar de volgwagen en ik begon alvast te lopen om de mannen op de grote weg op te kunnen vangen. We hadden nog een lange terugreis te gaan, maar het was een geweldige ervaring geweest en absoluut de moeite van het vroege opstaan waard.

   

De foto van mij is gemaakt door Eric

 

Het tweede Warstein weekend stond voor de deur en er was prachtig weer voorspeld. Toch pakte ik mijn spullen bij elkaar en nam afscheid want ik had andere plannen. Ik moest voor het komende weekend kiezen tussen 2 meetings. Inderdaad, zaterdag begon de Gordon Bennett race in België en die start wilde ik voor geen goud missen. Warstein is mooi geweest, heel mooi. Ons team heeft in het tweede weekend nog mooie vaarten gemaakt. Eric is zaterdagmiddag als laatste vanaf het hoofdveld opgestegen met de Maskot.

Na het interview met de speaker kreeg hij applaus van 48.000 toeschouwers. Indrukwekkend.  Bennie Bos